J.P. Morgan’daki Avrupa, Orta Doğu ve Afrika (EMEA) petrol ve gaz araştırma başkanlığına göre; petrol zengini krallık Suudi Arabistan, Saudi Aramco’nun halka arzıyla ABD’nin Apple’ına bir cevap verebilecek.
Saudi Aramco, Pazar günü Aralık ayında yerel borsa Tadawul’da halka açılmayı planladığını duyurdu. Buna ek olarak devlete ait petrol devi, önümüzdeki haftalarda nihai lansman fiyatını belirlemeye hazırlandığını belirtti.
Tarihin en büyük borsa listesini oluşturabilecek olan Aramco halka arzı, Taç Prensi Muhammed bin Selman’ın ekonomiyi petrolün ötesinde çeşitlendirme planlarını hızlandırmak için tasarlandı.
Suudi Arabistan’ın neden enerji geçişini kolaylaştırmak için Aramco’yu listelemeleri gerektiği sorulduğunda, J.P. Morgan’daki Christyan Malek, “Vizyon 2030’u ve bu ulusal dönüşüm planını hatırlayın. Bunun temel noktası, krallığı yatırım yapmak için dönüştürmekti. Temel olarak ABD’de Apple, Suudi Arabistan’da Aramco var,” dedi.
Halo Etkisi
Ekim ayının başında Apple, dünyanın en değerli şirketi unvanını Microsoft’un elinden aldı. Ancak dünyanın en karlı şirketi olan Saudi Aramco, gelecek ay 1,5 trilyon dolar değerinde bir değerleme elde ederse Kaliforniya merkezli teknoloji devinin piyasa değerini fazlasıyla aşacak.
Saudi Aramco, Pazar günü yaptığı açıklamada, Aralık ayında yerel borsa Tadawul’da ilk listelenmesinin gerçekleşmesini planladığını belirtti. Malek, enerji piyasası katılımcılarına, Aramco halka arzının OPEC kralının doğrudan yabancı yatırım çekmesi anlamına geleceğini düşünmelerini istedi.
Malek, “Bu uzun vadeli planların bir parçası olarak yapmaya çalıştıkları bağlamda bir dereceye kadar alışılmadığını düşündüğüm bir tür halo etkisi var. Unutmayın, petrolün çeşitlendirilmesi, diğer endüstrilerin rafine, imalat veya finansal hizmetler olsun olmasın, petrolden de genişlediği anlamına gelir,” ifadelerini kullandı.
Aramco’nun; J.P Morgan, Morgan Stanley ve Suudi Arabistan’ın Ulusal Ticaret bankası da dahil olmak üzere borsa listesine önderlik etmek üzere ortak küresel koordinatörler olarak dokuz bankayı topladığı bildirildi.
Endüstri Tanımlayan Bir Etkinlik
Krallığın buna petrol olmayan tarafını etkin bir şekilde çeşitlendirmek için sunmanın bir yolu olarak baktığını belirten Malek, “Krallığın temelde profili yükseltmesi, ülkeye doğrudan yabancı yatırım alabilmesi ve tartışmasız bu halka arz alanlarından biri olması çok önemli. Teoride iştah, krallığın ülkeyi açmak istedikleri görüşüyle çok bağlantılı,” dedi.
Aramco, halka arz broşürünün 9 Kasım’da yayınlanacağını söyledi. Aramco’nun borsa listesinin başlama işlemi, petrol fiyatlarındaki dalgalanma, değer belirsizliği, hisse senetlerinin yeri ve jeopolitik olaylar nedeniyle tekrarlanan gecikmelere rağmen merakla beklenmektedir.
Bernstein’daki analistler, Pazartesi günü yayımlanan bir araştırma notunda, “Aramco halka arzının endüstride belirleyici bir etkinlik olacağına inanıyoruz,” dedi.
Bernstein’ın kıdemli analistleri Oswald Clint ve Neil Beveridge notunda, yatırımcıların ölçek, karlılık ve hissedar temettüleri nedeniyle Aramco gibi bir petrol devi şirket ile ilgileneceğini belirtti.
Analistler, Aramco’nun 52 yıllık bir petrol rezervi ömrüne sahip, dünyadaki en karlı işletme olduğu gerçeğinden de bahsettiler. Aynı zamanda Aramco’nun petrol rezervleri, çıkarılması en ucuz olanlardır.
Bazı riskler olduğunu ve Aramco’nun her yatırımcı için uygun olmayacağını da belirten analistler, “Abqaiq’e yapılan son saldırılar, jeopolitik riske karşı potansiyel bir kırılganlığa dikkat çekti. Mali istikrar ve hükümetle uyum süresiz olarak kabul edilemez. En önemlisi, karbonu sınırlandırmak isteyen politikalar uzun vadeli petrol talebini ve fiyatlandırmayı olumsuz yönde etkileyebilir,” ifadelerini kullandılar.
