Ukrayna-Rusya arasındaki savaşın ardında Orta Doğu’da başlayan gerilim ülkelerin en hassas noktalarının gıda ve su olduğunu bir kez daha gösterdi. Dünya Gazete’si yazarı Prof. Dr. Aykut Gül’ün ise “Gazze’de yaşananlar gıda stratejimizi yeniden gözden geçirmemizi gerektiriyor” başlıklı yazında bu konuyu ele aldı.
kolayca yatırım yapın
Gazze’de yaşananların, Ukrayna-Rusya Savaşı’nın da ötesine geçtiğini ileri süren Gül, birçok stratejistin üçüncü dünya savaşı ihtimalini dillendirdiğini bildirdi.
Türkiye Önceliklerini Gözden Geçirmeli
Türkiye’nin sorunun çözümü için yoğun bir diplomasi sergilediğini aktararak, gelinen aşamada Türkiye’yi de doğrudan etkileyen sessiz kalabilmenin mümkün olmadığı gelişmelerin yaşandığına işaret etti.
Söz konusu şartlarda Türkiye’nin önceliklerini ve stratejilerini acilen yeniden gözden geçirmesi gerektiğini savundu.
Gıdanın bunların başında geldiğini belirten Gül, Gazze’de yaşanan insanlık dramı, yaşanan olaylarda gıda güvencesinin milli güvenliğin en tepesinde yer aldığının fark edildiğine dikkat çekti.
Ülke olarak konu hakkında acilen yapılması gerekenleri maddeler haline sıralayan Gül, şöyle devam etti;
Kimyasal Gübrede Dışa Bağımlıyız
Kriz zamanlarında gıda denildiğinde akla ilk olarak su ve ekmek geldiğini söyleyerek, teknolojik olarak ne kadar ilerlenirse ilerlensin mutlaka beslenmek zorunda olunduğunu vurguladı.
Ekmek için una, un içinse buğdaya ihtiyaç olduğuna işaret ederek, “Buğday içinse üretim girdilerine…” dedi.
Gül açıklamasında, “Buğdayda kendinize yetiyor olabilirsiniz ancak kimyasal gübrede dışa bağımlıysanız gıda güvenceniz risk altında demektir. Bu nedenle kritik üretim girdilerinin ithal ikamesine yönelik planlama derhal yapılmalı ve hayata geçirilmeli.” ifadelerini kullandı.
Depo Kapasitesi Artırılmalı
Üretilen buğdayın depolanması ve yıl boyu lojistiğinin sağlanması gerektiğinin altını çizerek, bu yıl depoların tamamen dolduğunu ancak daha fazla depo kapasitesine ihtiyaç olduğunu belirtti. Lisanslı depoculuğa daha fazla öncelik verilmesi gerektiğine işaret etti.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2024-2028 Stratejik Planı’nı bir an önce paydaşların görüşlerine sunması gerektiğini öngörerek, planın yeni yılda uygulamaya konulmasını istedi. Gecikme yaşanması ihtimalindeyse acil bir eylem planının hazırlanması gerektiğini savundu.
Üretim sorunu yaşamasa bile her türlü krizin piyasaları doğrudan etkileme potansiyeline sahip olduğunu vurguladı.
Tarımda Piyasa Tepkileri Gecikmeli Geliyor
Tarımda piyasa tepkilerinin gecikmeli geldiğine işaret eden Gül, tek yıllık bitkilerde sıklıkla yaşanan bu durumun üretici açısından en fazla bir yıllık kayıpla giderilebileceğini belirtti.
Çok yıllık bitkilerde ise bu durumun yanlış planlama ve yönlendirmelerle tesis edilen bahçelerde, verimin birkaç yıl sonra alındığını ve varsa yanlışların çok gecikmeli olarak fark edildiğini dile getirdi.
Bu yıl Çukurova Bölgesi’nde yaşananları anımsatan Gül, özellikle limonda yaşandığı gibi bahçenin tamamının sökmek durumunda kalınabileceğini ifade etti.
Planlama En Acil Şekilde Yapılmalı
Hayvancılıkta da benzer durumun sıklıkla yaşandığını, süt sığırlarının kesime gönderilmesinin yarasınınsa uzun yıllar kapatılamadığının altını çizdi. Tüm bu sebeplerden planlama konusunun önemli ve ertelenmemesi gerektiğini kaydetti.
Her bir tarımsal kaynağın en etkin şekilde kullanılması gerektiğini vurgulayarak, atıl arazi konusunda son yıllarda oldukça iyi mesafe alındığının bilgisini verdi.
Söz konusu uygulamanın artarak devam etmesi gerektiğini paylaşan Gül, suyun etkin kullanımı için basınçlı sulama oranının da hızla artırılması gerektiğini söyledi.
