İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cenk Yaltırak, tarihin en büyük yıkımıyla savaşan 6 Şubat 2023’teki Türkiye’de yaşanan depremle ilgili açıklamalarda bulundu. Yaltırak, depremin artçılarının 2 sene süreceğini ileri sürdü.
Kahramanmaraş merkezi 2 büyük depremin ardından devam edecek olan artçılardan kaynaklı hasar görmüş binalarda çok dikkatli olunması gerektiğine dikkat çekti.
Çevre 10 ilde de büyük tahribat ve can kaybı meydana getiren yıkımı yorumlayan Yaltırak, depremin çok büyük olduğuna vurguda bulundu.
Bir Fayın Kırılması ile Deprem Olma Olasılığı Artar
Tarihin en büyük yıkımının Marmara depremini tetikleme olasılığının olmadığını öngören Yaltırak, “Bu depremin Marmara’yı tetiklemesi mümkün değil.” diyerek görüş bildirdi.
Bir fayın diğerini tetiklemesinin yakın ilişki içerdiğini belirterek, bunun ancak kıta ve blok ölçeğinde olabileceğini öne sürdü. Depremin meydana geldiği yer ile arada çok fazla fay olduğuna işaret ederek şöyle konuştu;
“Marmara’daki tetikleyecekse ki bütün fayları tetikler, bir fay kırılma eşiğine gelmişse eğer etrafındaki faylar da kırılma eşiğine gelmişse bir tanesinin kırılması diğerinin stresini azaltır veya çoğaltır. Deprem olma olasılığı artar.”
Bölgedeki Fay Hatları Karışık
Bölgedeki fay hatlarının karışık olduğunu bildirerek, “Bölgedeki fay hatları biraz karışık. Bu yüzden bazıları hakkında haberimiz var, bazıları hakkında yok.” ifadelerini kullandı.
Bloomberg HT’ye açıklamalarda bulunan Yaltırak, yeni çalışmaların yapıldığını henüz çok fazla bilginin oluşmadığını bildirdi. Bu fayların tekrarlama periyotları hakkında da çok az bilgi olduğunu kaydetti.
Tüm bu sebeplerden afet bölgesindeki hasar görmüş binaların dışında sağlam binalarda da çok dikkatli olunması gerektiğine işaret etti.
İskenderun Körfezi’nde Ne Oldu?
Anadolu levhasının 3 metre hareket etmesinin, bütün her yerde deprem olasılığını artırdığının altını çizdi. Bölgedeki durumun fay boyunca yanal hareketin 3 metre civarında olduğunu söyledi. Ancak bu bilginin de henüz net olmadığını kaydetti.
İskenderun Körfezi’ndeki denizin yükselmesi olayına da değinen Yaltırak, konunun daha açıklığa kavuşmadığı vurguladı. Ancak konuyla ilgili ihtimalleri sıraladı.
Deniz seviyesinin yükselmesinden bir gün önce fırtınanın olduğunu paylaşarak, durumun rüzgârdan kaynaklı dalga yayılmasıyla ilgili olabileceğini aktardı.
Yaltırak bir diğer ihtimalin ise bölgede deprem sonrası zeminlerde çökme olduğu gibi sahilde düşey olarak belli bir çökmenin de olabileceğini söyledi. Fakat bir çökmeden kaynaklı olsaydı denizin orada kalacağını, geri çekilmeyeceğini belirtti.
İskenderun Körfezi’ndeki deniz seviyesinin yükselmesinin meteorolojik bir olay da olabileceğini savunarak, bu olasılığın gerçeğe daha yakın olabileceğini iletti.
