İşten atılmanın nedenleri hakkında düşünmenizi istesem; aklınıza onlarca farklı fikir gelir değil mi? Etrafta gördüklerinizden, duyduklarınızdan ya da daha basit haliyle kendi deneyimlerinizden yola çıkarak bir sürü neden öne sürebilirsiniz. Tam da yeri gelmişken, daha önce hiç işten çıkarıldınız mı? Belki de hiç beklemediğiniz bir anda insan kaynakları ya da direk yöneticiniz tarafından çağrılıp işinize son verildi mi? Bunu neden mi soruyorum? Çünkü böyle bir deneyiminiz olduysa, işten çıkartılmanın insana ne kadar berbat hissettirdiğini biliyorsunuzdur.
Özellikle de bu haber hiç beklemediğiniz bir anda geldiyse, hele bir de ödemeniz gereken bir sürü borcunuz ve bakmakla yükümlü olduğunuz bir aileniz varsa, adeta dünya üzerinize çökmüş gibi hissedersiniz. İş yerinizden alelacele topladığınız eşyalarınızla şaşkın bir halde çıkarken, bir yandan nereye gideceğinizi düşünür bir diğer yandan da adımlarınızı bilinmezliğe doğru atmaya devam edersiniz. Etrafınızdaki hayat devam etse de, ayaklarınız farkında olmadan birbiri ardına ileri doğru gitse de, sanki zaman durmuş da siz bir yerlerde asılı kalmışsınız gibi davranırsanız. Tamam tamam, daha fazla içinizi karartmayacağım. Sonuçta; aranızda henüz işten atılma deneyimini yaşamamış olanlar var değil mi? Bırakalım da böyle bir durumda nasıl hissedeceklerine onlar karar versinler. Şaka bir yana, iş hayatında insanların işten çıkartılmasına neden olan en temel nedenler hakkında sahiden ne düşünüyorsunuz?
Kıyıda köşede kalmış nedenlerden bahsetmiyorum. Çalışanların en sık duyduğu işten çıkartılma nedenleri hakkında diyorum, düşünceniz nedir? Yani işten çıkartılma durumuyla karşılaşan kişilerin karşı tarafın ağzından duyduğu en klişe nedenler acaba ne gibi gerekçeler? Evet, bugün sizlerle bu nedenleri inceleyeceğiz. Ve ileride insan kaynakları ya da yöneticiniz tarafından çağrılıp pek çok kişinin yaşadığı gibi siz de kovulma deneyimi yaşamayasınız diye aşağıdaki başlıkları incelemenizi öneriyorum. İnceleyin ki iş hayatınızdaki adımlarınızı sonunuzu hazırlayacak şekilde atmaktan kaçının.
Karşınızda işten atılmaya neden olacak 3 temel konu:
Performans Düşüklüğü!
Evet, pek çok kişinin karşılaştığı işten çıkartılma nedenlerinden bir tanesi hiç şüphesiz bu konudur! Diğer bir deyişle; performans düşüklüğü yüzünden işten çıkartılan sayısız insan vardır. İşte bu nedenle iş hayatında sadece başarılı olmak adına değil aynı zamanda işten atılmaktan kaçınmak adına da gösterdiğiniz performansa dikkat etmelisiniz. Siz verilen işleri zamanında tamamlamalı, mesai saatlerinizi verimli bir şekilde geçirmeye çalışmalı ve performansınızı istenilen düzeye çıkartmak için her türlü yolu denemelisiniz.
Tamam, bazı günler normalden daha düşük performans gösterebilirsiniz. İş hayatının yoğunluğundan sıkıldığınız ya da motivasyonunuzu yükseltemediğiniz için zaman zaman daha düşük modda iş yapabilirsiniz. Nitekim böyle durumlar hemen her çalışan için olağandır. Ve yöneticiniz de nadiren yaşadığınız bu durumları görmezden gelecektir. Ancak bu demotive olma durumu sürekli bir hal aldıysa ve varlığınız artık iş yerine fayda sağlamıyorsa o zaman işten çıkartılma olasılığınızın yükselmiş olduğunu rahatlıkla düşünebilirsiniz. Uzun lafın kısası; performansınızın yavaş yavaş düştüğünü hissediyorsanız, acilen üretkenliğinizi arttırmak için farklı taktikler denemelisiniz. Ya da işleri akışına bırakmalı ve oturup kara haberi duyacağınız zamanı beklemelisiniz.
Dedikodu!
Ah o bitmek bilmeyen dedikodular! Yöneticilerden tutun da iş yerinin çaycısına varana kadar hemen herkes hakkında yapılan, mutfakların, kafeteryaların, köşe başlarının hatta ve hatta lavaboların vazgeçilmez muhabbetleri olan gıybet dolu sohbetler! Evet, dedikodu diyorum. İşten kovulmanıza neden olabilecek bir diğer gerekçe diyorum, kesinlikle budur. Özellikle de iş yerinde bir karışıklık yarattıysa, takım arkadaşları arasında anlaşmazlık çıkmasına yol açtıysa ya da daha da kötüsü direk yöneticinin kendisi hakkında yapıldıysa, kovulmaya hazırlıklı olmalısınız derim.
Sonuçta; hiçbir yönetici eli işte gözü oynaşta olan dedikoducu çalışan tiplerinden hoşlanmaz. Böyle kişilerin yetenekli olsalar bile iş yerine yarardan daha ziyade zarar vereceklerini bilirler. İşte bu nedenlerden dolayı, siz siz olun iş yerinizin dedikoducu vasfını üstlenip köşe başı kulislerinin başrol kahramanı olmayın. Yoksa yakın zamanda kendinize dedikodu kazanını kaynatabileceğiniz yeni bir yer bulmak zorunda kalırsınız.
Emre İtaatsizlik!
Emre itaatsizlik! Bu neden de işten çıkartılma konusunda öne sürülebilecek klişe nedenler arasında! Peki, böyle bir nedenden dolayı işten çıkartılmamak için ne yapmalısınız? Tabii ki size verilen görevlere karşı çıkmayacak ve söylenenleri harfiyen yerine getirmeye çalışacaksınız. Üstlerinizin sizden yapmanızı istediği işleri zamanında yetiştirecek, yetiştirememe gibi bir durum yaşasanız bile bunun nedenini uygun bir dille açıklayacaksınız. Mesela; patronunuz size aslında görevleriniz arasında olmayan bir iş verdi. Böyle bir durumda karşısına dikilip “benim işim bu değil, neden başkası yapmıyor” gibi şeyler söylememelisiniz. Ya da “neden benim yerime o yapmıyor” gibi sorgulayıcı cümlelerle sonunuzu hazırlamamalısınız.
Sonuçta; sizin üstünüz konumunda olan kişi üzerinize böyle bir sorumluluk yüklemeye karar verdiyse, bunun doğru olduğunu düşündüğü için öyle yapmıştır, değil mi? O halde emre itaatsizlik gerekçesiyle işten çıkartılmak istemiyorsanız, iş hayatının emir-komuta zincirine uygun davranmalısınız. Ya da siz bilirsiniz. İsterseniz bildiğinizi okuyun ve isyan bayrağınızı kaldırıp “hayır, siz kovmuyorsunuz ben istifa ediyorum” diyerek “işsiz ama gururlu” tayfasına katılın.