Hemen hepimiz kariyerimizde başarılı olmak, güçlü şirketler bünyesinde iyi pozisyonlarda çalışmak istiyoruz, öyle değil mi? Peki, başarılı bir kariyer için öncelikli olarak geçilmesi gereken aşamanın ne olduğunu biliyor muyuz? Ya da şöyle söyleyeyim. Şu anda istediğimiz işte çalışmayışımızın nedeni ne, acaba bunun farkında mıyız? Daha doğrusu; umutla gittiğimiz iş görüşmeleri sonrasında yaşadığımız hayal kırıklığının sebebi ne? Evet, sizin de tahmin ettiğiniz gibi başarılı bir kariyer için öncelikli olarak katıldığımız mülakatlarda başarılı olabilmemiz gerekiyor. İşte bunun için de bazı kritik noktaların farkına varıp, çoğu kişinin iş görüşmelerinde yaptığı hatalardan uzak durmamız gerek!
Sonuçta; şu anda mutlu mesut çalıştığınız bir iş olsa da veya eğitiminize devam ediyor olsanız da önünde sonunda bir iş görüşmesine katılacak, sayısız kişinin yaşadığı bu heyecanlı anı siz de deneyimleyeceksiniz. Yani burada yalnızca iş arayışı içinde olanlar için konuşmadığımı bilmelisiniz. Tamam, şu anda işsiz olanlar için bu bilgiler zaten hayati önem taşıyor; ama diğerlerinin de aşağıdaki noktalara dikkat etmesini öneririm. Çünkü hemen şimdi İK uzmanlarına göre adayların mülakatlarda en çok yaptıkları hatalar üzerine konuşacağız. Şayet bu hataları yapmamak ve istediğiniz işi almak istiyorsanız o zaman aşağıdaki 13 maddeyi dikkatle incelemelisiniz derim.
Strese Yeni Düşmek!
İş görüşmelerinde adayı başarısızlığa sürükleyen en büyük hatalardan bir tanesi, strestir. Yani aday, iş görüşmesine katılacağı için o kadar heyecanlanır ki normalde rahatlıkla cevaplayabileceği sorulara bile doğru düzgün yanıt veremez. Ellerinin ve sesinin titremesine, doğru düzgün konuşamamasına, kızarıp bozarmasına engel olamayan aday, heyecanını belli ettiğini düşündükçe daha da dibe batar. “Eyvah, saçmalıyorum, böyle gidersem beni asla işe almazlar, battıkça batıyorum” gibi düşüncelere kapılarak, görüşmenin olumsuz sonuçlanması için adeta elinden gelen her şeyi yapar. Kısacası; kendi kendini başarısızlığa sürükler. Aslında yapması gereken heyecanlı olduğunu kabullenip, onu yatıştırmak için uğraşması olmalıdır. Peki, aday heyecanını nasıl yatıştıracak, strese nasıl yenik düşmeyecektir? İşte onu da aşağıdaki yazıdan öğrenebilirsiniz.
Mutlaka İnceleyin: Etkili Bir Mülakat için Stresi Azaltmanın 5 Yolu
İyi Bir Dinleyici Olmamak!
Karşınızdaki kişi ister o şirketin sahibi olsun ister yöneticisi isterse de İK uzmanı! Bir iş görüşmesine gittiğinizde yapmanız gereken en önemli şey, muhatabınız olan kişiyi can kulağıyla dinlemektir. Çünkü iyi bir dinleyici olmazsanız ve daha da kötüsü onu dinlemediğinizi karşınızdaki kişiye belli ederseniz, hanenize kocaman bir eksi yazılacaktır. Mesela; mülakatı yapan kişi dakikalarca konuştuktan sonra size söylediklerinden yola çıkarak cevaplayabileceğiniz bir şey sordu. (Kaldı ki bunu büyük ihtimalle yapacaktır.) İşte bu noktada çuvallarsanız görüşmeden kuvvetle muhtemel olumlu sonuç alamaz, iyi bir dinleyici olmamanızın ceremesini işi alamayarak çekersiniz.
İyi bir dinleyici olmak için dikkat etmeniz gereken noktaları buradan öğrenin!
İşyeri Hakkında Araştırma Yapmamak!
İK yöneticilerine göre; adayların mülakat sırasında yaptığı en sık hatalardan bir diğeri de budur. Yani iş görüşmesine giden çoğu aday, çalışacağı yer hakkında araştırma yapmadan gelmektedir. Oranın işleyişi, yöneticileri, ortakları, vizyonu, misyonu ve benzeri şeyleri hiç ama hiç araştırmadan mülakata giden aday, doğal olarak karşı taraf üzerinde “ilgisiz, isteksiz aday” izlenimi uyandırmaktadır. İşte bu nedenle; bir iş görüşmesine gitmeden önce şirket hakkında detaylı araştırma yapmalı, daha da iyisi, karşı tarafa bu hazırlığınızı belli etmelisiniz. Emin olun; mülakatı yapan kişi ya da kişileri olumlu yönde etkilenirsiniz.
Görüşmeye Geç Kalmak!
Şimdi hiç öyle “yok, artık” falan demeyin. Sonuçta; hangi akıllı, iş görüşmesine geç kalır, değil mi? Tamam, böyle düşünüyor olabilirsiniz. Ama emin olun İK uzmanlarının adayların sık yaptığı hatalar konusunda vardığı ortak yargılardan biri de bu! Yani çoğu aday, iş görüşmesine vaktinde gitmiyor. Mülakata ya son anda koştura koştura yetişiyor ya da geç kalıyor. Sonra da “üzgünüm trafiğe takıldım, lastiğim patladı, yan yattı, çamura battı” gibi bahanelerle daha en baştan karşı taraf üzerinde olumsuz izlenim bırakıyor. İşte bunun için size tek kelimeyle “dakik” olmanızı öneriyorum. Yani o gün başınıza gelebilecek aksilikleri hesaplayarak evden erken çıkmalı ve tam saatinde görüşme odasının önünde olmalısınız.
Beden Dilini Yanlış Kullanmak!
İş görüşmesinin yapılacağı odaya girdiğiniz andan itibaren ağzınızdan çıkanların yanı sıra bedeninizle de karşı tarafa bir şeyler anlatıyor olduğunuzu unutmalısınız. Diğer bir deyişle, çoğu adayın yaptığı beden dilini yanlış kullanma hatasını, siz yapmamalısınız. Mesela; özgüvensiz kişiler gibi durmamalı, karşı tarafın elini sıkarken korkak davranmamalı, hatta elleriniz soğuksa o odaya girmeden önce mutlaka ısıtmalısınız. Aynı şekilde; yönünüzü karşı tarafın tersine çevirmemeli, el kol hareketlerinize dikkat etmeli, (kollarınızı önde kavuşturmamak gibi) kısacası beden dilinin başarılı iş görüşmesi için olmazsa olmaz bir kural olduğunu bilmelisiniz. Tam da bu noktada; aşağıdaki yazıyı inceleyerek, beden dilini nasıl doğru kullanacağınızı öğrenebilirsiniz.
Beden dilinizi doğru kullanmak için öğrenmeniz gerekenlere buradan ulaşabilirsiniz!
İş Deneyimlerinizden Olumsuz Şekilde Bahsetmek!
Yapmayın! Lütfen artık bu tuzağa düşmeyin! Çünkü bu sizi karşı tarafın gözünde, “başarıya yatkın, etik davranan ya da profesyonel” bir aday yapmıyor. Aksine, sizin iş hayatına profesyonelce yaklaşmadığınızı, eski iş yerinizi ya da patronunuzu kötüleyecek kadar acemi olduğunuzu düşündürtüyor. İşte bu nedenle sizden eski iş deneyimlerinizden bahsetmeniz istendiğinde, doğru kelimeleri seçtiğinizden emin olmalısınız. Geçmiş deneyimlerinizi kötülemek yerine onların size kattıkları hakkında konuşmalı, negatif kelimelerden kesinlikle uzak durmalısınız.
İş Görüşmesi için Doğru Kıyafeti Seçmemek!
İş görüşmesine giderken doğru kıyafeti seçmemek, daha doğrusu baştan aşağıya uygunsuz bir şekilde görünmek de sık yapılan hatalar arasında! Yani adaylar iş görüşmelerine ya düğüne hazırlanmış gibi ya da sıradan bir günmüş gibi gidiyorlar. İşte bu nedenle de karşı taraf üzerinde olumsuz izlenim bırakıyor, daha tek kelime etmeden hanelerine eksi bir puan yazılmasına neden oluyorlar. Peki, iş görüşmesine giderken nasıl kıyafetler tercih etmeli, saç-makyaj-tıraş nasıl olmalı, hatta parfümü nasıl kullanmalı? İşin özü olayı fazla abartmadan, resmi denilebilecek kıyafetler giymek ve sade, şık bir görünüm elde etmek! Tabii, iş görüşmesine giderken görünüşünüz açısından dikkat etmeniz gereken ayrıntıları öğrenmek istiyorsanız, onları da aşağıdaki yazıdan ulaşabilirsiniz.
“İş görüşmesi için doğru kıyafet seçimi nasıl olmalı” diyorsanız, cevabı buradan öğrenin!
Dürüst Olmamak!
Siz siz olun; ne CV’nizde ne de mülakat sırasında arkasında duramayacağınız laflar etmeyin. Daha açık söylemem gerekirse; işi alabilmek ya da karşı tarafı etkileyebilmek için yalan söylemeye kalkışmayın. Aslında hiç bilmediğiniz şeyler hakkında “ben biliyorum, evet böyle deneyimlerim oldu” gibi sözler etmeyin. Sonuçta; bilmediğiniz bir şeyi biliyormuş gibi göstermeniz, o şeyi bilmediğinizi itiraf etmenizden çok daha kötü bir izlenim yaratacaktır. Yani karşı tarafa kendinizi dürüstçe anlatın.
Sorulabilecek Sorulara Hazırlanmamak!
Hani iş görüşmelerinde sorulan klişe sorular vardır ya! “Neden sizi işe alalım, bana biraz kendinizden bahseder misiniz, iş dışında neler yapmaktan hoşlanırsınız, maaş beklentiniz nedir, kendinizi tek kelimeyle nasıl tanımlarsınız…” gibi. Aslına bakarsanız; bunlara iş görüşmelerinin tuzak soruları da denilebilir. Ve bu sorular, bir adayın kesinlikle hazırlanmış olarak mülakata katılması gereken sorulardır. Sonuçta; karşı taraf –eğer çok farklı bir İK yöneticisi ya da farklı bir şirket- değilse karşılaşabileceğiniz sorular hemen hemen aynıdır. Ve bu soruları bilip de onlara hazırlanmadan iş görüşmesine gitmek, bu noktada yapabileceğiniz en büyük hatalardan bir tanesidir. Yani siz siz olun; iş görüşmesine gitmeden önce sorulabilecek sorulara hazırlıklı olarak gidin. Daha da iyisi, evde kendi kendinize ya da bir yakınınızın yardımını alarak bu soruları cevaplama provası yapın.
“Ne İş Olsa Yaparım” gibi Şeyler Demek!
Sakın ola bunu yapmayın! Yani bir şirkete birden fazla pozisyon için başvuru yapmayın. Size uygun olan pozisyonu tercih ettiğinizden emin olun ve karşı tarafa da ne istediğinizi belli edin. Görüşme olumsuz sonuca doğru ilerliyorsa “aslında şu şu pozisyonlarda da çalışabilirim, uygun görülen kabulümdür” gibi hareketlere meyletmeyin. Çünkü bu karşı taraf üzerinde negatif etki yaratmanızdan başka bir işinize yaramaz.
Soru Sormamak ve Yanlış Sorular Sormak!
“Ne kadar ücret alacağım, sık sık mesai yapar mısınız, çalışma saatleri nasıl, hafta sonu tatil yapılıyor mu…” Evet evet, iş görüşmelerinde sıklıkla yapılan hatalar arasında soru sormamak ya da yanlış sorular sormak da yer alıyor. İşte bu nedenle mülakat soru sorma aşamasına geldiği zaman, hata yapmamalısınız. Özellikle de karşı taraf size “bize sormak istediğiniz bir soru var mı” dediğinde, sus pus olmaktan kaçınmalısınız. Çünkü bu görüşmeyi yapan kişi üzerinde “ilgisiz, hazırlıksız, sorgulamayan aday” negatif izlenimini yaratıyor.
Paragöz Görünmek!
Başarısız iş görüşmelerinin bir diğer nedeni de bu! Yani adayın yapacağı işten daha çok, alacağı paraya odaklanması ve bunu karşı tarafa belli etmesi! Tamam, herkes para kazanmak amacıyla çalışıyor, elbette bunun farkındayım. Ama en azından para faslına geçmek için görüşmenin o aşamaya gelmesini beklemelisiniz. Yani mülakatın başındayken “ne kadar maaş alacağım, mesai ücreti var mı” gibi sorular sormamalı, para mevzusuna gelen kişinin karşı taraf olmasına izin vermelisiniz.
Çok ya da Az Konuşmak!
İş görüşmelerinde sıklıkla yapılan hatalar arasında, çok ya da az konuşmak da yer alıyor. Yani adaylar ya heyecandan ya stresten ya da mülakat sırasında rahat olduğunu kanıtlamak amacıyla bu hatayı yapıyorlar. Özgüveni eksik olan adaylar, az konuşmayı hatta sorulara deyim yerindeyse kedi gibi cevap verme hatası yaparken; işi almak için fazla istekli olan aşırı rahatlar (ama bu yaklaşımla yanlış davrananlar da) gereksiz şekilde çok konuşuyorlar. İşte bu nedenle; başarılı bir mülakat için yerinde, zamanında ve kararında konuştuğunuzdan emin olmalısınız.