IEA: “ABD’nin Petrol Piyasalarındaki Hakimiyeti Daha da Artacak”

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) son raporunda, ABD’nin geçen hafta Viyana’da OPEC ve OPEC dışı üreticiler arasındaki büyük zirvenin dışında bırakılmış olmasına karşın, ülkenin küresel petrol piyasaları üzerindeki etkisinin daha da güçleneceğini öngördü.

Bugün yayınlanan Aralık ayına ilişkin raporunda IEA; “ABD Viyana’da bulunmasa da hiç kimse onun artan etkisini görmezden gelemezdi. Geçen haftaki toplantı bize, küresel likit üretimin yüzde 40’ını karşılayan Rusya, Suudi Arabistan ve ABD büyük üçlüsünün dominant oyuncular olduğunu hatırlattı.” ifadeleriyle dikkat çekti. Sonuçta ABD, OPEC ve OPEC dışı üreticilerin bir araya geldiği toplantıda, davet edilmeyen ancak varlığı inkar edilemeyen ülke olmuştu.

Keza Trump’ın OPEC’i sık sık eleştirerek grubun daha fazla petrol üretmesini ve fiyatları yükseltmemesi gerektiği yönünde çağrılarda bulunduğu biliniyordu.

Hatta zirveden hemen önce Twitter’dan; “Umut edelim ki OPEC, şu andaki gibi petrol akışını sürdürecek ve kısıtlamaya gitmeyecek. Dünyanın yüksek petrol fiyatlarına ne ihtiyacı ne de görme arzusu var” şeklinde bir paylaşım yapmıştı. İran ise geçtiğimiz hafta ABD’nin OPEC’e katılmak istiyormuş gibi göründüğünü söyleyerek muzip bir yorumda bulunmuştu.

IEA geçtiğimiz Perşembe günü yapılan OPEC toplantısında, 30 Kasım’a kadar haftada 1991’den bu yan ABD’nin ilk kez net bir petrol ihracatçısı olduğunu belirtmişti.

IEA raporunda, 2018 yılından bugüne kadar ABD’nin net ithalatının günlük ortalama 3.1 milyon varil olduğu ve 10 yıl önce kaya petrolü devriminin hemen öncesinde rakamın günlük 11.1 milyon varil olduğunu ifade etti. Üretimin beklenmedik bir şekilde büyüdüğünü vurgulayan IEA, dolayısıyla net ithalatların azalacağını ve artan ABD ihracatlarının, Viyana’da toplanan bazı ülkeler dahil olmak üzere pek çok marketle rekabet edeceğini söyledi.

Rusya ve Suudi Arabistan arasındaki iş birliğinin şu anda üretim yönetiminin temeli olduğunu kaydeden IEA, ABD’nin de oyuna katılmayan üçüncü üye olduğunu kaydetti.

“Üreticiler fiyatların daha fazla yatırımı teşvik edecek kadar yüksek kalmasını görmek isteyecek olsalar da ABD şu anda dünyanın en büyük ham petrol üreticisi, aynı zamanda dünyanın en büyük tüketicisi ve düşük fiyatları hoş karşılıyor” diyen IEA, 2019 için küresel petrol büyüme tahminini bir önceki rapora göre değiştirmeyerek günlük 1.4 milyon varil seviyesinde tuttu, 2018 içinse 1.3 milyon tahminini yeniledi. Küresel petrol arzının ise OPEC ile Rusya’nın vardıkları üretim kısıntısı anlaşmasının da etkisiyle daha hızlı daralacağını öngördü.