Sokağa Çıkma Yasaklarıyla, Her 3 Alışverişin 1’i İnternetten Yapıldı

Türkiye‘de ilk koronavirüs vakası tespit edildikten birkaç gün sonra bankalar müşterilerine internet bankacılığını kullanmaları önerisinde bulunmuştu. Bilindiği gibi salgının yayılmasını kontrol altına almak için en temel davranış biçimi temastan kaçınmak.

Bu nedenle banka şubelerine mümkün olduğunca gidilmemesi ve ATM’lerin kullanılmaması istendi. Zaten bankalar da bu süreçte mesai saatlerini azaltma yoluna giderek hem çalışanların hem de müşterilerin sağlığını korumak için önemli kararlar aldı.

Bunlar arasında ATM’den günlük para çek çekme limitini artırılması ve temassız ödeme limitinin 250 TL’ye çıkarılması gibi kararlar yer alıyor. Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre Mart ayında temassız ödemelerin tercih edilmesi ile ilk defa bu yöntemi kullanan kart sayısı 2,5 milyon oldu.

İnsanların Covid-19 pandemisinin yaşandığı şu süreçte genel itibarıyla evlerinde bulunması internet alışverişine olan ihtiyacı artırdı. Bu da tüketici davranışları üzerinde doğrudan değişiklik yaptı. Sosyal mesafe kuralları gereği alışveriş merkezlerinin ve birçok işyerinin kapanması sebebiyle kredi ve banka kartı kullanımında internet üzerinden yapılan alışverişlerin oranı %20’den %32’ye yükseldi.

1 Mayıs haftasında banka ve kredi kartı işlem adedi 80 milyon (bir önceki haftaya göre %2 arttı) olurken toplamda 15.3 milyar liralık harcama yapıldı. Bir önceki haftaya kıyasla %18’e denk gelen 2,3 milyar liralık artış gerçekleşti. Söz konusu dönemde işlem adedinde 13 Mart haftasına kıyasla %44,3, tutarında ise %28,2 oranında düşüş gerçekleşti.

Öte yandan 24 Nisan haftasına kıyasla işlem adedi %1,8 harcama tutarı %17,7 yükseldi. 1 Mayıs haftasında her iki veride de artış olmasının sebeplerinden biri olarak Anneler Günü’nün bu döneme denk gelmesi gösteriliyor.

Bu dönemde bir önceki haftaya kıyasla araç kiralama, satış, servis ve yedek parça harcamalarında %60, internet üzerinden yapılan alışverişlerde %43, kulüp ve sosyal hizmetler harcamalarında %40,2, telekomünikasyonda %22,3, mobilya ve dekorasyonda %26,1 oranında artış gerçekleşti. 24 Nisan haftasında kuyumculuğa 66 milyon TL harcama yapılırken bu rakam 1 Mayıs haftasında 79 milyon liraya yükselerek %20,4’lük artışa denk geldi.

Giyim ve aksesuarda %19,3, benzin ve yakıt istasyonlarında %15,5, hizmet sektörü harcamalarında %15,4, eğitim, kırtasiye ve ofis malzemelerinde %15,3 araba kiralamada %14,1, elektrik, elektronik eşyada %12,9, sağlık ve kozmetik ürünlerinde %8,4, yemekte %1,4 oranında artış kaydedildi.

Öte yandan market ve alışveriş merkezleri harcamalarında %3,8, çeşitli gıda ürünlerinde %4,1, hava yollarında ise %31,5 oranında düşüş gerçekleşti. 1 Mayıs haftasında gerçekleşen harcamaların %32’si internet üzerinden, %6’sı telefonlardan yapıldı.

13 Mart – 1 Mayıs 2020 dönemi, geçen yılının aynı zamanı ile kıyaslandığında market ve alışveriş merkezi harcamalarında %45 artış olurken, hava yolları ve konaklamada %79, kumarhane ve içkili yerler %69, seyahat acenteleri harcamaları %67, giyim ve aksesuar harcamaları ise %52 azaldı.