Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, dünyanın eşi görülmemiş bir açlık kriziyle karşı karşıya olduğunu söyleyerek bunda Ukrayna ve Rusya’nın rolüne dikkat çekti.
Guterres, Berlin’de düzenlenen Küresel Gıda Güvenliği Konferansı’na video mesaj gönderdi. Mesajında, Ukrayna’daki savaşın yıllar içinde ortaya çıkan tüm sorunları daha karmaşık hale getirdiğini söyleyerek, iklim değişikliği ve COVID-19 salgınına işaret etti.
Geçen ayki Afrika seyahatinde Sahel bölgesini ziyaret ettiğinde açlık krizi tehdidini gözlemlediğini ve hemen harekete geçilmezse bir felaket yaşanabileceğini aktardı.
Dünya Gıda Programı verilerine de değinerek son iki yılda küresel çapta gıda konusunda güvensizlik yaşayan insanların sayısının artarak 276 milyona ulaştığını ifade etti.
2022’de çok sayıda kıtlık ilan edilmesi gibi gerçek bir riskle karşı karşıya kalındığını söyleyerek, “2023 daha da kötü olabilir” dedi.
“Bu Yılın Gıdaya Erişim Sorunları, Gelecek Yılın Küresel Gıda Kıtlığına Dönüşecek”
BM Genel Sekreteri, artan tarım maliyetlerine değindiği konuşmasında, çiftçilerin ana giderlerinden gübre fiyatlarının geçen yıla kıyasla yarıdan fazla, enerji fiyatlarının ise üçte ikiden fazla arttığını aktardı.
Bu yılın gıdaya erişim sorunlarının, gelecek yılın küresel gıda kıtlığı haline gelebileceği tahmininde bulunarak, “Asya, Afrika ve Amerika’da milyarlarca insanı etkileyen pirinç ve mısır da dahil olmak üzere tüm hasatlar etkilenecek” dedi.
Hiçbir ülkenin bu felaketin sosyal ve ekonomik etkilerinden kaçınamayacağını ifade eden Guterres’in ifadesi şöyle: “İnsani destek esas ancak yeterli değil. Çünkü bu sadece bir gıda krizi değil.”
Ukrayna ve Rusya Ürünlerini Dünya Pazarına Sokmak için Görüşmeler Yapılıyor
Guterres, Ukrayna’nın gıda ürünleri ihracatı için BM yetkilileriyle görüşme yürüttüğünden bahsetti.
Ukrayna’nın sadece kara yoluyla değil, Karadeniz üzerinden de gıda ihraç etmesini sağlayacak bir paket anlaşma için görüşmelerin sürdüğü bilgisini verdi.
Başka görüşmelerin ise Rus ürünleri hakkında yapıldığını açıklayarak, Rus gıda ve gübresini kısıtlama olmadan küresel pazarlara getirecek çalışmalara kısaca değindi.
Ancak kamuoyuna yapılan açıklamaların, yürütülen görüşmelerin başarısını engellememesi için ayrıntı vermedi.
Çözüm Önerilerinden Bahsetti
Olası bir gıda krizinin çözümlerini sıralayan Guterres, öncelikle Ukrayna ve Rusya’nın gıda sektöründeki rolüne değinerek şöyle konuştu:
“Savaşa rağmen, Ukrayna’nın gıda üretiminin yanı sıra Rusya’nın ürettiği gıda ve gübreyi dünya pazarlarına yeniden entegre etmeden küresel gıda krizine etkili bir çözüm olamaz. Bu konuda Ukrayna, Rusya Federasyonu, Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği ve diğerleri ile yoğun temas halindeyim.”
BM Sekreteri, yoksulluk sınırındaki insanlara destek ve yatırım imkanı vermek için gelişmiş ülkeler ve uluslararası finans kuruluşlarına seslendi. Kaynakların kullanılabilir hale getirilmesini ve geride kimsenin bırakılmamasını söyledi.
Gelişmekte olan ülkelere de değinerek, borç temerrüdüyle karşı karşıya kalan ülkelerin ekonomilerini ayakta tutmak için etkili borç ertelemesi hakkına erişim imkanlarının olması gerektiğini ifade etti.
Guterres’in önerileri şöyle:
“Finans kurumları, kaynakları en çok ihtiyaç duyulan yerlere ulaştırmak için gereken esnekliği ve anlayışı bulmalıdır. Gıda ve Tarım Örgütü’nün bir gıda ithalatı finansman kolaylığı önerisi, en çok etkilenen ülkelerin acil ihtiyaçlarını karşılamalarına yardımcı olabilir. Koordineli birçok taraflı yanıt için güçlü bir siyasi ve özel sektör liderliğine ihtiyacımız var.”
Mevcut yüzyılda kitlesel açlığı kabul edilemez bulan BM Genel Sekteri, bugünkü tartışmaların küresel gıda piyasalarını istikrara kavuşturma ve emtia fiyatlarındaki oynaklıkla mücadelede atılacak somut adımlar için fırsat olduğunu savundu.
