
Rusya’nın en büyük şirketlerinden olup aynı zamanda dünyada en fazla doğal gaz üretimine imza atan Gazprom, Ukrayna’nın ulusal petrol ve doğal gaz şirketi Naftogaz’a birkaç yıldır borçluydu. 2,9 milyar dolar olan borç tutarını Naftogaz’a ödeyen Gazprom’un bu hamlesinin ardından iki şirket arasındaki çekişmeli gerginliğin azalabileceği akıllara geldi.
Ödemenin ardından Gazprom yetkilileri tarafından yapılan açıklama, şirketin Stocholm Ticaret Odası Tahkim Enstitüsü’nce alınan kararı yerine getirme kapsamında Naftogaz’a olan borcunu kapattığını bildirdi.Naftogaz ise yazılı açıklamasında Gazprom’un Stocholm Ticaret Odası Tahkim Enstitüsü’nün 2018 yılında aldığı karar gereği dolayısıyla 2,9 milyar dolarlık borcunu ödediğini doğruladı. Bu tutar içinde 2,56 milyar dolarlık tazminatın ve bu miktarın faizinin bulunduğunu ekledi.
İki şirket arasındaki gerginliğin fitilini ateşleyen durum, 2014 yılında karşılıklı suçlamaları içeren iddiaların Stockholm Ticaret Odası Tahkim Enstitüsü’ne bildirilmesiyle başlamıştı. Birbirlerinin aleyhinde konuşan Naftogaz ve Gazprom’un bu hareketi bir şirketin diğerine borçlanmasına neden oldu.
Naftogaz, Gazprom’un doğal gaz sevkiyat yükümlüğünü yerine getirmediğini iddia etmiş ve bundan dolayı 17 milyar dolarlık ödeme yapmasını talep etmişti.Tahkim heyeti, Gazprom’un Ukrayna’ya doğal gaz sevkiyatını gereken şekilde yapmadığı iddiasına hüküm getirmiş ve şirketin Naftogaz’a ödeceyeceği tutarın 2,56 milyar dolar olması gerektiğine karar vermişti. Fakat kararına ardından Gazprom bir süre borcunu ödemedi. Bu nedenle Avrupa’da Gazprom’a ait varlıklara el konuldu.
Bu yıl Kasım’da açıklama yapan Naftogaz İcra Direktörü Yuriy Vitrenko, borcun para olarak ödenmesini tercih ettiklerini fakat Gazprom’un borcunu doğal gaz sevkiyatı ile ödemeyi tercih etmesinin de kabul edileceğini duyurmuştu. Vitrenko, Gazprom’un Ukrayna hattı üzerinden Avrupa’ya doğal gaz göndermesine ilişkin transit sözleşmenin uzatılması talebine yanıt verdiklerini belirtmişti.
Gazprom söz konusu bu transit sözleşmenin 1 yıl uzatılmasını içeren resmi teklifi henüz geçtiğimiz hafta yolladı. Bunun için geç kalmış olacak ki sözleşmenin 2019 yılı sonu itibarıyla sona ereceği öğrenildi.