
Cumartesi günü gerçekleşen drone saldırılarının ardından tüm dünyanın gündeminde yer alan tek konu petrol piyasasındaki gelişmeler oldu. Suudi Arabistan’ın milli petrol şirketi Saudi Arabian Oil Company’e ait iki fabrikaya yapılan silahlı insansız hava aracı (SİHA) saldırısı tarihin en büyük üretim kaybına sebep oldu.
Körfez’de yaşanan gerilim petrol fiyatlarının sıçramasına sebep olurken bu gelişme zincirleme olarak birçok alanı da etkiliyor. Altın fiyatları güvenli liman varlıklarına gelen alımlarla yüksek seyrederken, küresel hisse senedi piyasaları dalgalı bir durum izliyor.
Financial Times (FT) gazetesi ise petrol fiyatlarındaki artışın ülkeler üzerindeki etkilerini ortaya koyan bir analiz yaptı. Buna göre fiyat artışlarından en çok Türkiye ve Arjantin etkilenecek.
Financial Times gazetesi petrol fiyatlarındaki artışın dünyanın hangi ülkelerini nasıl etkileyeceğini ortaya koyan bir analiz hazırladı.Buna göre söz konusu krizden en fazla etkilenecek olan ülkelerin başında Türkiye ve Arjantin yer alıyor. Halihazırda ekonomisi kırılgan olan iki ülkenin petrol fiyatlarındaki artıştan olumsuz yönde etkileneceği ve enflasyonla mücadelede zorluk çekeceği yorumlandı. Benzer açıklamalar dün Rabobank Stratejisti Piotr Matys’ten de gelmişti.
Matsy, enerjisinin neredeyse yüzde 90’ını ithal eden Türkiye’nin söz konusu krizden olumsuz etkileneceğini ve ekonomik kırılganlığının artacağını bildirdi. Türkiye gibi enflasyonu kontrol altında tutmaya çalışan ülkeler için petroldeki artış endişe verirken, Amerika ve AB gibi enflasyon yaratmaya çalışılan bölgelerde kısa süreli fayda getireceği yorumlandı.
Fiyatlardaki her 10 Euro’luk artış Avrupa Birliği enflasyonunu 0,3 puan yükseltecek.Suudi Arabistan’ın petrol sahasına yapılan saldırı sonrası küresel petrol arzında %5 oranında düşüş oldu. Şirketin üretimi ise %50 oranında azalırken, toplam üretimde tarihin en büyük kaybının gerçekleştiği belirtildi.
Brent petrolün varili 72 dolara yaklaştı. Bu rakam Irak’ın Saddam Hüseyin yönetiminde, Kuveyt’i işgal ettiği 1991 yılından bu yanaki en büyük yükseliş olarak kaydedildi. Fiyatlardaki artışın Avrupa Birliği ülkelerindeki enflasyonu yukarı çekeceği belirtildi. FT analizine baktığımızda söz konusu artışın ABD ekonomisini de olumsuz etkileyeceği sonucu ortaya çıktı.
Ancak ülkede enflasyon yaratmaya çalışıldığı için fiyatlardaki artışın diğer ülkelere kıyasla çok fazla olumsuzluk yaratmayacağı öngörülüyor. Hatta ellerindeki stoklara bağlı olarak dünyaya petrol sattıkları göz önünde bulundurulduğunda kısa süreli fayda sağlayabilecekleri bile belirtiliyor.
Dünyanın en büyük petrol ithalatçılarından biri olan Çin de fiyat artışlarından ciddi oranda etkileyecek.14 Eylül’de gerçekleşen saldırı sonrasında Saudi Aramco petrol üretimine geçici olarak ara vermek zorunda kaldı. Üretimin yeniden eski haline ne zaman döneceği konusu ise netlik kazanmış değil. Tam kapasiteyle üretimin ancak haftaları bulabileceği belirtildi.
Enerji arzında yaşanacak aksaklıklar sebebiyle en fazla etkilenecek ülkelerin başında Çin yer alırken, Asya ve Avrupa ülkeleri de tedbir almaları konusunda uyarıldı. Ekim ayında yapılacak petrol sevkiyatının 10 gün ertelendiği bilgisi alındı.