Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), Perşembe günü 2024 yılının ilk faiz kararını açıklayacak. Piyasalar, TCMB’nin faiz oranını yüzde 42,5’dan yüzde 45’e yükselteceği yönünde şekilden. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) Makroekonomi Çalışma Grubu bugün para politikasına ilişkin değerlendirme notu paylaştı.
kolayca yatırım yapın
TEPAV tarafında 5’incisi yayımlanan notta, Türkiye’nin ekonomik durumuyla ilgili çeşitli konulara odaklanıldı.
Türkiye’nin Aralık 2023’teki enflasyon artışının aylık yüzde 2,93 olduğunu anımsatan TÜPAV, bunun G20’nin beş üyesinin aynı dönemdeki yıllık enflasyonunun üzerinde olduğunu belirtti.
Yılın son iki ayında gerçekleşen kümülatif yüzde 6,3 enflasyonun, Arjantin ve Rusya dışındaki 17 üyenin yıllık enflasyonundan yüksek olduğunu vurguladı.
Daha önceki değerlendirme notlarına da işaret eden TEPAV, Türkiye’nin uyguladığı ekonomi programının kısa vadeli hedeflere ulaşabilmesi için çözmesi gereken iki temel sorun olduğunu hatırlattı.
Birincisinin cari işlemler açığından kaynaklanan finansman ihtiyacının normal kanallardan karşılanamaması olduğu kaydedildi. İkincisinin ise seçim öncesi ve deprem harcamalarının bütçe açığını yüksek seviyelerde tutması olduğu vurgulandı.
Bütçe Açığı Artabilir
Orta Vadeli Program (OVP) ile hedeflenen 2023 Merkezi Yönetim bütçe açığının gayri safi yurt içi hasılaya (GSYH) oranının yüzde 5,4 civarında olduğu kaydedildi.
TEPAV’ın çalışmalarına göre ek önlemler alınmazsa bütçe açığı ve borç stokundaki bozulmanın devam edebileceğine dikkat çekildi.
Ekonomi politikasında rasyonele dönüleceğinin açıklanmasının ardından vergi oranlarının yükseltilmesi ve faiz oranlarının artırılması ile Türkiye’nin risk priminde belirgin bir düşüş yaşandığına işaret edildi. Bu durumun, Merkez Bankası’nın döviz kuru artışını sınırlama şansını artırdığı belirtildi.
TEPAV notunda Mayıs 2024’te yüzde 70 civarında bir düzeye ulaşması beklenen enflasyonun, 2024 sonunda yüzde 36’ya nasıl düşürüleceği ve bu düşüşün nasıl devam ettirileceği para politikası açısından temel bir sorun olarak vurguladı.
Likidite Fazlasına Dikkat
2023 Merkezi Yönetim bütçesi ile nakit bütçesi arasındaki farkın görülmemiş düzeylere çıkmasının, likidite fazlasının artmasına ve enflasyonla mücadelenin zorlaşmasına neden olabileceği öngörüldü.
Dış koşulların, özellikle petrol fiyatları ve büyük merkez bankalarının faiz politikalarının olumlu yönde seyrettiği vurgulanan notta, Kızıldeniz’deki gerginliklerin devam etmesinin ise olumsuz etkiler doğurabileceği belirtildi.
Enflasyonla mücadelede risk primi düşüş eğiliminin kalıcı olması ve Türk lirasının reel değerlenme eğiliminin devam etmesi için bütçe açığını azaltıcı önlemlerle para politikasındaki sıkılaşmanın devam etmesinin gerekli olduğu bildirildi.
Ekonomide Rasyonele Dönüş Programı’nın kararlılıkla uygulanması ve geri dönüş olmayacağı algısının güçlendirilmesinin de önemli olduğu kaydedildi.
Yapısal Düzenlemeler Hayata Geçirilmeli
Ekonomik istikrarın sağlanması için sadece makroekonomik politikalar değil aynı zamanda kurumları bağımsız kılacak, verimliliği artıracak, yeşil dönüşümü destekleyecek, eğitimi iyileştirecek ve hukuk sistemi gibi temel yapısal düzenlemelerin hayata geçirilmesi gerektiği paylaşıldı.
Değerlendirmelerde TEPAV, repo faizinin yüzde 45’e yükseltilmesi ve duruma göre ilave sıkılaşma yapılması gerektiğine vurguda bulundu. Döviz karşılığı Türk lirası swap piyasası işlemlerinin gözden geçirilmesi gerektiğini savunarak, aşamalı olarak vade kısaltılmalı ve tutar azaltılmalıdır dedi.
Her yıl sonu için resmi birer enflasyon hedefi açıklanması gerektiğini öneren TÜPAV, bu uygulamanın Merkez Bankası’nın itibarını güçlendirecek önemli bir iletişim politikası aracı olacağına dikkat çekti.
