Bu hafta yurt içi takvimde yer alan en önemli veri olan Enflasyon Raporu yayımlandı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Hafize Gaye Erkan, Enflasyon Raporu 2023-IV bilgilendirme toplantısında konuştu.
Başkan Erkan, TCMB İdare Merkezi’nde yapılan sunumun ardından gazetecilerin sorularını yanıtlandırdı.
Konuşmasına Cumhuriyetin 100. yıl dönümünü kutlayarak başlayan Erkan, Merkez Bankası olarak görevlerinin fiyat istikrarı amacı doğrultusunda dezenflasyonun en kısa sürede tesis edilmesi ve enflasyonun yeniden tek haneye indirilmesi olduğunu söyledi.
Merkez Bankası olarak, toplumsal refaha en büyük katkıyı, fiyat istikrarını sağlayarak sunacaklarının bilincinde olduklarını, Haziran ayında başlatılan güçlü parasal sıkılaştırma ile enflasyonla kararlı bir şekilde mücadele ettiklerinin altını çizdi.
“Olumsuz şoklara rağmen ülkemizde finansman koşulları dengeli seyretmektedir.”Parasal sıkılaştırmanın geniş çaplı etkilerinin zamana yayıldığını, son aylarda gelişmekte olan ülkelerden portföy çıkışı gerçekleştiğini, olumsuz şoklara rağmen ülkemizde finansman koşullarının dengeli seyrettiğini söyledi.
Dezenflasyon sürecinin 2024 yılının ikinci yarısında başlamasını hedeflediklerini, iç talepten dengelenmeye ilişkin bazı öncü sinyaller aldıklarını belirtti.
Jeopolitik gelişmelere bağlı olarak enerji fiyatlarının ayrıştığını, kuruluşların petrol tahminlerinin ise kayda değer belirsizlik içerdiğini ifade etti.
Temmuz ayında yayımlanan raporda yıl sonu enflasyon beklentisinin yüzde 58, Orta Vadeli Plan’da ise yüzde 65 olduğunu hatırlattı.
TCMB Başkanı Erkan’ın Konuşmasında Öne Çıkan Satırlar
- Tüketim talebinin dengelenmesi, parasal sıkılaştırma sürecinde TL tasarruf araçlarına olan talebin artırılmasıyla desteklenmektedir.
- Parasal sıkılaştırma süreci beklentilerin yeniden çıpalanmasını başlatacaktır.
- Talepteki güçlü seyir, devam etmekle birlikte ivme kaybetmektedir. Arz-talep dengesinde normalleşme kademeli şekilde başlamıştır. Talepteki aşırılık cari dengeye olumsuz yansımıştır.
- Hizmet enflasyonunun son dönemde artan katılığında kiralar ön plana çıkmaktadır. Özellikle büyük şehirlerde kiralık ev ilanlarındaki fiyat artışlarında yavaşlama sinyalleri alıyoruz, ancak enflasyona yansıması zaman alacaktır.
- Enflasyon beklentilerindeki bozulma aydan aya yavaşlamıştır.
- Eylül enflasyonu Ekim’deki yüksek frekanslı veriler ve tüm öncü göstergeler, söz konusu şokların enflasyona yansımasının büyük ölçüde tamamlandığına işaret etmektedir.
- Bireysel kredi büyümesinde normalleşme başlamıştır.
- Piyasa faizleri, politika kararlarımız doğrultusunda gelişim göstermektedir.
- Son dönemde aylık enflasyonun beklentileri aşması beklentiler üzerinde olumsuz etkide bulunmuştur. Bununla birlikte enflasyon beklentilerinde bozulma aydan aya yavaşlamıştır. Piyasa katılımcılarının 12 ay, 24 ay ve 5 yıl enflasyon beklentilerinde gerileme görmekteyiz.
- Parasal sıkılaşma sürecini bütünsel bir şekilde tasarladık. Politika faizini güçlü bir şekilde toplamda 26,5 puan artırdık. Bunun tamamlayıcısı olarak miktarsal sıkılaşma ve seçici kredi politikasını devreye aldık.
- Sterilizasyon yoluyla toplamda 700 milyar TL çekilmiştir. Son zorunlu karşılık kararıyla ilave olarak 350 milyar TL ile toplam sterilizasyon 1 trilyon TL’nin üzerine çıkacaktır.
- TL mevduatın toplam mevduat içindeki payı yaklaşık yüzde 5 arttı. KKM ve döviz mevduatı azalırken, TL mevduatı arttı.
- Bu süreçte rezervlerdeki artış da devam etmiştir. Rezervler Haziran ayından bu yana güçlü bir şekilde artmaktadır.
- CDS primi jeopolitik gelişmelere rağmen 400 baz puanın altında seyretmektedir. Finansal koşullar dengeli bir seyir izlemektedir.
- Ticari kredilerin kompozisyonundaki iyileşme dikkat çekmektedir. İhracat ve yatırım kredileri 6 kat artış göstermiştir. Bankamızın kullandırdığı reeskont ve yatırım taahhütlü kredilerde belirgin artış gözlenmiştir.
Yıl Sonu Enflasyon Beklentisi Yükseltildi
TCMB Başkanı Erkan, 2023 yıl sonu enflasyon tahmininin yüzde 65 olarak öngörüldüğünü açıkladı. Bir önceki tahmin yüzde 58’di. Böylelikle OVP’de yer alan tahminle aynı seviyeye çıkarılmış oldu.
2024 yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 33’ten yüzde 36’ya çıkarılırken, 2025 yılı beklentisi yüzde 14 olarak güncellendi.
Konuya dair açıklamasında “Enflasyonun, yüzde 70 olasılıkla, 2023 yılı sonunda yüzde 62,00 ile yüzde 68,00 aralığında (orta noktası yüzde 65,0), 2024 yılı sonunda yüzde 30,00 ile yüzde 42,00 aralığında (orta noktası yüzde 36,0) gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.” ifadesine yer verdi.
Orta vadede hedefin yüzde 5 olmaya devam ettiğini, aylık enflasyonun ana eğiliminde yavaş yavaş gerilemeyi görmeye başladıklarını ancak henüz enflasyonun görünümünde belirgin bir iyileşme diyecek kadar bir süre geçmediğini dile getirdi.
Enflasyonun Mayıs 2024’te yüzde 70 – 75 arasında zirve yapmasını, yılın ikinci yarısından itibaren de düşüşe geçmesini beklediklerini söyledi.
