Elektronik ticarette haksız ticari uygulamaların ve rekabetin belirlenmesi ve tekelleşmeyi önlemek için yeni düzenlemeler yapılıyor.
kolayca yatırım yapın
Düzenleme kapsamında, AKP’li milletvekilleri tarafından “Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı’na sunuldu.
Teklif bugün Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda kabul edildi.
1 Ocak 2023 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek 15 maddelik teklifte; e-ticarette haksız rekabetin ve tekelleşmenin önüne geçilmesi, pazara yeni aktörlerin katılımının kolaylaştırılması, pazarın dengeli ve sağlıklı büyümesinin sağlanmasının amaçlandığı kaydedildi.
Lisans zorunluluğunun getirildiği düzenlemede, para cezalarındaki alt ve üst sınır oranları da belirlendi.
Ayrıca Ticaret Bakanlığı’nın bu düzenlemede yetkili olacağı, görevlendirdiği bilirkişi hakkında hak ve yükümlülükler ile usul ve esasları belirleyebileceği aktarıldı.
Düzenlemeye Her Sektör Dahil Değil
Kanun teklifine, aracı hizmet sağlayıcı ve hizmet sağlayıcı terimleri de eklendi.
Buna göre “elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı” kavramındaki grup; elektronik ticaret pazar yerinde kendisinin satış yapıp yapmadığına bakılmaksızın diğer elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkan sağlayan aracı hizmet sağlayıcılar olarak tanımlandı.
“Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı” kavramındaki grup; elektronik ticaret pazar yerinde ya da kendine ait elektronik ticaret ortamında, kendi mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapan ya da sipariş alan hizmet sağlayıcılar olarak tanımlandı.
Yeni düzenlemenin, aracı hizmet sağlayıcı ve hizmet sağlayıcıların faaliyetlerine yönelik olacağı aktarıldı.
Seyahat acenteliği, sivil havacılık, bireysel emeklilik, bankacılık, sigortacılık, finansman, sermaye piyasası, ödeme hizmetleri, bahis ve şans oyunları ile elektronik haberleşme alanlarında faaliyet gösteren işletmelerin ise düzenlemeye dahil edilmediği bildirildi.
Para Cezaları 500 Milyon Lirayı Bulacak
Düzenlemeye göre, e-ticarette haksız ticari uygulamada bulunduğu tespit edilen aracı hizmet sağlayıcıya, her bir hizmet sağlayıcı için 10 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası kesilecek.
Net işlem hacmine dahil edilen elektronik ticaret ortamları dışında, kendine ait elektronik ticaret ortamları arasında erişim imkanı sunan ve tanıtım yapan aracı hizmet sağlayıcıya 10 milyon lira idari para cezası verilecek.
Mal veya hizmet ilanlarının yayımlanmasına elektronik ortam sağlaması halinde, aynı ortamda mal veya hizmet teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkan sağlayan aracı hizmet sağlayıcıya 20 milyon lira idari para cezası uygulanacak.
Aracı hizmet sağlayıcı, satış fiyatında tek taraflı değişiklik yapması dahil olmakla birlikte hizmet sağlayıcıyı kampanyalı mal veya hizmet satışına zorlaması halinde her bir hizmet sağlayıcı için 500 bin lira idari para cezasına çarptırılacak.
İdari para cezalarına rağmen, ceza tebligatının yapıldığı tarihten itibaren 1 yıl içinde aynı cezaların tekrarı halinde bir önceki cezanın iki katı idari para cezası uygulanacak.
Bakanlığı yanıltmaya yönelik eylemlerde söz konusu cezalar 10 katı uygulanacak.
İdari para cezalarının bir takvim yılındaki toplam tutarı, net işlem hacmi 60 milyar liranın altında olan aracı hizmet sağlayıcı veya hizmet sağlayıcı için 500 milyon lirayı aşmayacak.
Düzenlemeyle birlikte hizmet sağlayıcı tarafa uzun vadeler ile zorunlu indirimler dayatılmayacak. Hizmet sağlayıcıya yapılması gereken ödeme, siparişin alıcıya ulaştığı tarihten itibaren 5 iş günü içinde platform tarafından yapılacak.
Ayrıca firmaların aşırı reklam vermelerinin kontrolü sağlanacak. Aracı hizmet sağlayıcılar, sektördeki rakipleri dışlayıcı şekilde reklam ve indirim uygulamaları yürütemeyecek.
Ek olarak, belli büyüklüğün üzerindeki firmalar, kargo ve lojistik hizmetlerinde baskın güçte olduğu için diğer firmaların rekabet edebilirliğini engellememek adına eşya taşımacılığı, taşıma işleri organizatörlüğü ve posta hizmet sağlayıcılığı hizmetlerini yürütemeyecek.
Böylece dağıtım kanallarının çeşitlenmesi, farklı isimlerin de piyasaya dahil edilmesi desteklenecek.
Lisans Zorunluluğu Getirildi
Düzenlemede, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının faaliyetine devam edebilmesi için Bakanlıktan lisans alma ve lisansını yenileme zorunluluğu getirildi.
Bir takvim yılındaki net işlem hacmi 10 milyar Türk lirasının, iptal ve iadeler hariç işlem sayısı 100 bin adedin üzerinde olan aracı hizmet sağlayıcı, lisans alma; ise her takvim yılının Mart ayı içinde ise lisans yenileme başvurusu yapacak.
Lisans ücreti, aracı hizmet sağlayıcılardan, elektronik ticaret pazar yerlerinde bir önceki takvim yılında gerçekleşen net işlem hacimleri oranında tahsil edilecek.
Lisans yükümlülüğü, 1 Ocak 2025’ten itibaren yerine getirilecek.
Hukuka Aykırı İçeriklerde Yükümlülükler Belirlendi
Kanunda, hukuka aykırı içeriklerde sorumlu tarafların yükümlülükleri de detaylandırıldı.
E-ticaret ortamında aracı olan tarafın, sunulan içerik ve içeriğe konu mal veya hizmetle ilgili hukuka aykırı konulardan sorumlu olmayacağı maddesi yer aldı.
Ancak sunulan içeriğin hukuka aykırı olduğundan haberdar olması halinde aracı olan tarafın, bu içeriği derhal yayımdan kaldırarak hukuka aykırı husus ile ilgili kamu kurum ve kuruluşlarını bildireceği şartı getirildi.
Elektronik ticarette meydana gelebilecek şikayet durumunda; aracı taraf, hak sahibinin fikri ve sınai mülkiyet hakkı ihlaline dair bilgi ve belgeye dayanan şikayeti üzerine, elektronik ticaret hizmet sağlayıcının şikayete konu ürününü yayımdan kaldırarak durumu kendisine ve hak sahibine bildirecek.
Bunun üzerine hizmet sağlayıcı ise şikayetin aksini gösteren bilgi ve belgeye dayanan itirazını aracı tarafa sunduktan sonra şikayete konu ürünü yeniden yayımlayacak.
İlgililerin genel hükümlere göre adli ve idari birimlere başvurma hakları saklı olacak.
