1999’un ardından tüm ülke yeniden deprem felaketini konuşuyor. Gölcük depreminden çok daha büyük bir alana yayılan ve asrın felaketi olarak nitelendirilen 6 Şubat depremleri, yapılarla ilgili birçok soru işaretini gündeme getiriyor.
Türkiye halkı, evlerinin ne kadar güvenli olduğunu sorgularken uzmanlardan gelecek açıklamalar dikkatle izleniyor. İşte bu noktada İstanbul Medeniyet Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Vail Karakale’nin önerisi gündeme geldi.
Karakale, betonarme yapıların deprem bölgelerinde oluşturduğu risklere bakarak çelik ve ahşap malzemeyi temel alan binalara ağırlık verilmesi için tavsiyede bulundu.
“Bütün binalar betonarme yapılmasın. İyi bir tasarım değilse bunu yapmamak lazım. Çeliğe geçmemiz gerek” diyen Profesör, ABD’deki 2-3 katlı ahşap evleri örnek gösterdi.
AA muhabirine konuşan Karakale, birçok büyük ve yüksek katlı binanın projesinde çalıştığını söyledi.
Bina yapımında önemli olan ilkelerin malzeme kullanılmasının yanı sıra deprem gibi afetlere dayanaklılığı olduğunu belirten Karakale, deprem riskine karşı yapıların yükseklik ve büyüklüğüne göre farklı hesaplamalar yapıldığına dikkati çekti.
“Yüksek binaların esnek olması lazım. Kiriş ve kolan bağlantılarının iyi olması lazım.” diyen Karakale, ABD’de binaların yüzde 40’ının Japonya’dakilerinse yüzde 70’inin çelikten yapıldığını vurguladı.
Deprem kuşağındaki ülkelerdeki büyük ve yüksek katlı binalarla hastaneler için sismik izolatörlerin olması gerektiğinin altını çizerek şöyle konuştu:
“Sismik izolatör riskli bölgeyi daha az riskli bölgeden ayırır. Deprem enerjisini mekanik ya da hareket enerjisi olarak değiştirir. İçinde kurşun olduğu için ısı enerjisi olarak da değiştirir. Depremin etkisinin üst yapıya çıkmasını etkiler. Yaklaşık 5 kat daha az ivmeye maruz kalınır.”
Aynı zamanda ikiz depremlerin ardından yapılan ilk tespitlere göre çoğunlukla eski binaların yıkıldığını dile getirdi. Eskiler gibi yenilerin de aynı titreşime maruz kaldığını ancak genel olarak eski binaların yıkıldığını kaydetti. Nedenini eski binalarda bağlantıların doğru olmaması ve zayıf beton kalitesi olarak gösterdi. (AA)
