QNB Finansbank ekonomistleri, parasal sıkılaştırmanın ekonomik göstergelere etkisini Ekonomi Stres Endeksi aracılığıyla değerlendirdi. Sonuçlar, bireysel kesimdeki ekonomik stresin arttığını ancak şirketlerin bu durumdan henüz sınırlı etkilendiğini gösterdi.
Haziran 2023’ten bu yana Merkez Bankası ve ekonomi yönetimi enflasyonu düşürmek için sıkı para politikası izliyor. Bu politika çerçevesinde, iç talepteki yavaşlama farklı ekonomik aktörlere farklı şekillerde yansıyor.
QNB Finansbank ekonomistleri, parasal sıkılaştırmanın özellikle bireysel kesimde belirgin bir etkisi olduğunu, ancak şirketlerin henüz bu etkiden tam olarak etkilenmediğini belirtti. Gelecek dönemde ise bu endeksin daha fazla artması öngörülüyor.
Ödenmemiş Bireysel Kredi Kartı Adedi Zirvede
Ekonomim haberinde ekonomistlerin, parasal sıkılaşmanın bu yılın ilk çeyreğinde güçlü seyreden ekonomik aktivitenin ve talebin zayıflamasını hedeflediğini savunduğunu belirtti.
Bu durumun fiyat baskılarını hafifletmesi beklenirken, ekonominin stres düzeyini yansıtan göstergelerde bozulma yaşatabileceği tahmin edildi.
QNB Finansbank ekonomistlerinin hesaplamalarına göre özellikle bireysel kesimdeki göstergelerde bozulma başladı. Ödenmemiş bireysel kredi kartı adedi tarihsel ortalamayı aşarak Mart’ta en yüksek seviyeye ulaştı.
Ödenmemiş bireysel kredi adedi ise son aylarda gerileyerek ortalamanın üzerinde seyrediyor. İstihdam tarafında ise işsizlik oranı ve atıl istihdam oranı yüksek seviyelerde bulunuyor.
Söz konusu göstergelerin ortalaması olarak tanımlanan bireysel taraftaki ekonomi stres endeksi, geçmişte belirgin parasal sıkılaşma dönemlerinde yüksek seviyelere ulaşmıştı. Bu endeks özellikle 2018 yılı ortalarındaki belirgin parasal sıkılaşma sonrasında 0.9’a kadar yükselmişti.
Şirketler Tarafındaki Etki Henüz Sınırlı
Şirketler tarafındaki göstergelerde genel olarak sıkılaşmanın etkilerinin henüz sınırlı olduğuna işaret edildi. Karşılıksız çeklerin oranının bir miktar artmasına rağmen, diğer göstergelerin tarihsel olarak düşük seviyelerde seyrettiği vurgulandı.
Şirketler taraftaki ekonomi stres endeksi ise son aylarda hafif bir artış gösterse de tarihsel ortalamaların altında kaldı.
QNB Finansbank ekonomistleri, son dönemdeki parasal sıkılaştırmanın bireysel kesimde daha belirgin etkili olduğunu ancak şirketler tarafındaki etkinin henüz sınırlı olduğunu belirtti. Gelecek dönemde ekonomik aktivitedeki yavaşlamanın artmasıyla ekonomi stres endeksinin daha faza yükselebileceği öngörüldü.
Endeksin Oluşturulması için Hangi Veriler Kullanıldı?
QNB ekonomistlerinin yayınladığı bilgilere göre bireysel tarafta Türkiye Bankalar Birliği’nin risk merkezinin verileri ile TÜİK’in işsizlik ve atıl istihdam oranları kullanıldı.
Şirketler tarafında ise protestolu senet adedi, karşılıksız çeklerin ibraz edilen çeklere oranı, TOBB’un kapanan ve açılan şirket sayıları gibi veriler dikkate alındı. Tüm verilerin son yayım tarihi Mart ayı olarak belirtildi.
