Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ağustos ayına ilişkin girdi fiyatlarını ve üretici ile marketlerdeki ücret farklılıklarını değerlendirdi. Ağustos’ta üretici ile market arasındaki fiyat farkının sekiz katı aştığını açıkladı.
Bayraktar yapılan yazılı açıklamada, Ağustos ayında üreticideki ürünün neredeyse yarısında fiyat artışı yaşandığını kaydetti.
Girdi fiyatlarındaki yüksek seyir yüzünden tüketicilerin yüksek fiyattan ürün tüketmek zorunda kaldığını söyleyen Bayraktar böylece daha yüksek enflasyonun oluştuğunu ifade etti.
TZOB Başkanı, “Üreticilerimizin maliyetlerini düşürmeden tüketicilerin de ucuz gıdaya ulaşması mümkün değildir” dedi.
“Zor Durumda Olmasına Rağmen Üretici Maliyet Artışını Fiyata Yansıtamıyor”
Ürünlerdeki fiyat artışlarına rağmen üreticinin zor durumda olduğunu vurgulayan Bayraktar, tarımsal maliyetlerdeki artışlara işaret ederek şöyle konuştu:
“Maliyetler, tarımsal üretici fiyatlarındaki artışların çok üzerinde artmaya devam ediyor. Bu durum çiftçilerimizin gelirlerinin düşmesine sebep olmaktadır ve sürdürülebilir değildir. Bunu tersine çevirmek zorundayız.”
Bayraktar, zor koşulda olmasına karşın üreticilerin maliyet artışlarını fiyatlara yansıtamadığına değinerek üreticiye verilecek desteğin önemini yineledi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Haziran ayı tarımsal girdi fiyat endeksi (Tarım-GFE) verilerinde yer alan mazot, gübre, elektrik, ilaç, tohum ve yem fiyat endekslerinde kayda değer biçimde artışlar yaşandığını hazırlatarak; “Bu artışlar, bu ayda yüzde 149’u bulan üretici fiyat artışlarının sebebine işaret ediyor. Çünkü TÜİK verilerinde yer alan gübre endeksindeki artış yüzde 234’ü, mazot endeksindeki artış yüzde 282’yi buluyor” dedi.
“Üretici Önünü Göremiyor, Ekim Ayına Girmeden Destekler Açıklanmalı”
Bayraktar, son bir yılda üreticiyi etkileyen kalemlerdeki fiyat artışlarını sıraladı. Elektrik fiyatlarının geçen yıla kıyasla yüzde 99,7 oranında arttığını, mazotta yüzde 266 fiyat artışı yaşandığını, zirai ilaç fiyatlarında yüzde 200’e varan yükseliş kaydedildiğini belirtti.
Yeni üretim sezonuna hazırlanan üreticilerin üretim planı yapmakta zorlandığını söyleyerek; “Başta gübre ve mazot olmak üzere girdi fiyatlarının yüksekliği karşısında hangi ürünü, ne kadar ekeceği konusunda kararsız ve endişe yaşıyor. Kısacası üreticilerimiz önünü göremiyor” dedi.
Üreticilerin üretimde kalmalarını sağlamak için girdi kalemlerinin makul fiyatlardan üreticilere ulaştırılması gerektiğine değinerek, desteklerin artırılmasını istedi. Ekim ayına girmeden desteklerin açıklanması gerektiğinin altını çizdi.
Fiyat Artışları Yüzünden Üretim Düştü, Tarım Sektörü Küçüldü
Tarım sektörünün Nisan-Haziran aylarını kapsayan 2.çeyrekte yüzde 2,9 oranında küçüldüğünü söyleyen Bayraktar, “Bu çeyrekte hasat edilen tarımsal ürünlerde kullanılan girdilerin fiyatlarındaki önemli artışlardan dolayı ekim alanlarındaki azalma ve yetersiz girdi kullanımının getirdiği üretim düşüşü tarımsal büyümede gerilemenin ana faktörü oldu” dedi.
Söz konusu dönemde süt üretiminde önemli girdi olan yem fiyatlarındaki pahalılığın ve süt fiyatlarının düşük tutulmasının, süt hayvanlarının elden çıkmasına sebep olduğunu açıkladı. Bu sebeple süt üretiminin düştüğünü ve doğrudan büyüme rakamlarını olumsuz etkilediğini paylaştı.
“Gübredeki Yüzde 500’e Varan Artış Konusunda Uyarmıştık”
Bayraktar, geçen yılın Eylül ayından itibaren gübre fiyatlarındaki yükseliş eğiliminin paralel olarak tarımsal ürünlerde maliyeti ve satış fiyatını yükselttiğini söyledi.
O tarihlerden itibaren ise Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak gübre fiyatlarındaki fahiş artışların sebebi konusunda uyarıda bulunduklarını açıkladı.
Açıklamalarda, yüzde 500’lere varan gübre fiyatındaki artışların tehlikesine dikkat çektiklerini söyleyerek şöyle konuştu:
“Kimyasal gübreleri ucuza üretip veya ucuza ithal ettikleri halde, gübre piyasasının istikrarsızlığından yararlanarak fiyatlarını yüksek tutan ve haksız bir şekilde kâr marjlarını artıran üretici, ithalatçı ve dağıtıcılardan da şikayetçi olduk. Bu firmaların Ticaret Bakanlığı’nca denetlenerek piyasa fiyatlarının düzenlenmesi açısından gübre fiyatlarını maliyet ve onun üzerine adil bir kâr düzeyine getirmelerinin gerekliliğine dikkat çektik.”
“Firmalar Bir Araya Gelerek Fiyatları En Üst Seviyelerde Tutuyor”
Fiyat artışı konusunda firmaların iş birliği halinde olduklarını açıklayan Bakraktar, bu sebeple fiyatların en üst seviyelerde tutulduğunu söyledi. Bayraktar’ın açıklaması şöyle:
“Bu gübre firmalarının kârları incelendiğinde, 2021 yılında elde ettikleri tüm kârı 2022’nin ilk 6 ayında yaptıkları görülüyor. Şimdi üreticilerimizin cebinden haksız yere alınan milyarlarca lira, yerine konacak mıdır?”
TZOB Başkanı konuşmasının sonunda, gübre, zirai ilaç, yem sanayicileri ile tarımsal ürün kullanan gıda sanayicileri ve zincir marketler için çağrıda bulunarak; “Üreticilerimiz sayesinde kazanç sağlayan her kesimi insaflı olmaya davet ediyoruz” dedi.
