ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Başkan Donald Trump’ın gümrük tarifelerine dair endişelerin gölgesinde ilk Asya ziyaretini gerçekleştirdi. Rubio göreve geldikten sonra ilk Asya ziyaretini bugün Güneydoğu Asya’da gerçekleştirdi.
Ziyareti sırasında Başkan Trump’ın uygulamaya koyduğu gümrük tarifeleri nedeniyle oluşan tedirginliklere rağmen Washington’ın bölgeye öncelik verdiğini vurguladı. Rubio, Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur’da düzenlenen 10 üyeli Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) dışişleri bakanları toplantısına katıldı. Toplantıya Avustralya, Çin, Avrupa Birliği, Japonya, Rusya, Güney Kore gibi ülkeler de katıldı.
Rubio’nun ziyaretin amacı, ABD’nin Orta Doğu ve Avrupa’daki çatışmalara odaklanan dış politikasında yeniden Hint-Pasifik bölgesine yönelmesini sağlamak olarak açıklandı. ASEAN bakanlarına hitaben Rubio, “Önümüzdeki 50 yılın hikayesi büyük ölçüde bu bölgede yazılacak,” dedi.
Bu ifadeleriyle Hint-Pasifik’in ABD dış politikasının odak noktası olduğunu ifade etti. Rubio “ABD ya da dünyanın başka bölgelerindeki olaylarla dikkati dağılabilir gibi düşünce varsa şunu söyleyebilirim ki dikkat dağınıklığı mümkün değildir,” vurgusunda bulundu.
Trump’ın 1 Ağustos’tan itibaren yedi ASEAN üyesine yönelik yüksek tarifeleri açıklaması, ziyarete gölge düşürdü. Ayrıca ABD’nin yakın müttefikleri Japonya ve Güney Kore de bu tarifelerden etkilendi.
Rubio bu ziyareti ile ticaret tarifeleri nedeniyle tedirgin olan müttefikleriyle ABD ilişkilerini sağlamlaştırmayı amaçlıyor. Ayrıca Washington’ın stratejik rakibi Çin’e kıyasla daha iyi bir ortak olduğunu savunma bekleniyor.
Rus mevkidaşıyla görüştü
Rubio, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile bir görüşme gerçekleştirdi. Bu, ikili arasındaki ikinci yüz yüze görüşme oldu. Görüşme, Ukrayna’daki savaşın devam etmesi nedeniyle Trump’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yönelik artan memnuniyetsizliğinin ardından gerçekleşti.
Rubio 50 dakika süren görüşmenin ardından “Bu çatışmanın nasıl sonlanabileceğine dair bir yol haritası görmek istiyoruz,” dedi. Rusya Dışişleri Bakanlığı, görüşmede Ukrayna, İran ve Suriye konularında samimi ve kapsamlı görüş alışverişi yapıldığını belirtti.
Rubio Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile de bu hafta görüşebileceğini bildirdi. Wang, Lavrov ile yaptığı ayrı görüşmede Orta Doğu barışı ve İran nükleer meselesinde iş birliği çağrısı yaptı.
Wang ayrıca ASEAN’a Çin’in desteklediği Asya ticaret anlaşması olan Bölgesel Kalkınma Ekonomik Ortaklık (RCEP) uygulamasında kapasitelerini artırmaları konusunda yardım sözü verdi.
Trump’ın “Önce Amerika” yaklaşımı çerçevesinde ASEAN ülkelerinde ABD’nin diplomatik ve ekonomik angajmanına dair şüpheler devam ediyor.
Trump; Japonya ve Güney Kore’ye yüzde 25, Malezya’ya yüzde 25, Endonezya’ya yüzde 32, Kamboçya ve Tayland’a yüzde 36, Laos ve Myanmar’a yüzde 40, Filipinler’e ise yüzde 20 gümrük tarifesi getirdi.
Rubio bu konuyla ilgili “Elbette gümdeme geldi. Bir sorun ama ilişkilerimizi tek başına tanımlayan bir konu değil,” dedi. Ayrıca ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Christopher Landau’nun gelecek hafta Japonya’ya gideceğini ve burada görüşmelere katılacağını belirtti.
