
AB Tarım Komiseri olan İrlandalı Phil Hogan, Amerika Birleşik Devletlerinin henüz uçak sübvansiyonlarına son verecek tekliflerde bulunacak konumda olmadığını söyledi.
Atlantik’in her iki tarafındaki politika belirleyiciler, Başkan Donald Trump’ın yönetimini, sivil uçaklardan peynir ve el çantalarına kadar birçok Avrupa ürününe milyarlarca dolarlık yeni tarifeler getirmeye zorlayabilecek bir Dünya Ticaret Örgütü kararı için hazırlanıyor.
Phil Hogan, Brüksel’deki bir Avrupa parlamentosu duruşmasında milletvekillerine, ABD’nin tarifeler uygulayacak olması halinde Avrupa’nın kendini savunması ve perakende satış vergileri için hedeflenebilecek Amerikan ürünlerini tanıması gerektiğini söyledi.
Hogan, dünyanın en büyük ticaret bloğu için yeni ticaret komiseri olmaya en yakın kişi olarak biliniyor.
Hogan, orman yasası tarafından yönlendirilen ticari anlaşmazlık kararlarından kaçınılmasına yardımcı olabilecek ve ABD ile pozitif, dengeli, daha karşılıklı yarar sağlayabilecek bir ortaklık için çalışma sözü veren DTÖ’den güncellemeler istedi. Ayrıca “tango için iki kişi olması” gerektiğini belirtti.
Hogan, halihazırda yasama makamlarıyla yaptığı takasların, seçilen başkan Ursula von der Leyen altında yeni bir Avrupa Komisyonu ile karşı karşıya kaldığı zorlukların altını çiziyor.
Von der Leyen’in yeni ekibi; mevcut Beyaz Saray’ın kurallara dayalı uluslararası sistemin bazı bölümlerini baltalamak niyetinde göründüğü bir dönemde, ticaretten güvenliğe kadar dikenli sorunları ele almak için tasarlanmış çok taraflı ve küresel bir çerçevenin temelini atmaya ve güçlendirmeye çalışıyor.
Sorunun merkezinde, ABD ve AB’nin en büyük sivil uçak üreticileri olan Boeing ve Airbus’ın DTÖ’nün daha önce yasakladığı vergi indirimlerinden, devlet sübvansiyonlarından fayda sağladığı ve bunlardan yararlanamadığı konusundaki iddialar bulunmaktadır.
ABD Ticaret Temsilciliğinin Teklifi
Nisan ayında ABD Ticaret Temsilciliği ofisi, tahkim kararını DTÖ’nün 28 Ekim’den kısa bir süre önce Uyuşmazlık Çözüm Kurulu olarak bilinen fiili yönetim konseyi tarafından resmi olarak kabul edilten sonra tarife ile karşı karşıya kalabilecek uzun bir AB ürün listesi önerdi.
Trump’ın ofisi, ABD’nin AB sübvansiyonları nedeniyle 11 milyar dolarlık zarar gördüğünü ileri sürmüş ve Dünya Ticaret Örgütü’nün AB mallarına kabaca benzer bir tutarda yüzde 100’e varan tarifeler uygulamak için onay vermesini istemişti.
Avrupa ise bu tahmine itiraz etmiş, sonuç olarak nihai miktarın DTÖ tarafından atanan hakemler tarafından belirlenmesine karar verilmişti. Bu potansiyel tarife hedefleri listesi, ikiye ayrıldı ve yönetime seçenekler sunmak için toplamda yaklaşık 25 milyar dolar değerinde ürün dahil edildi.
İlk yarısı İspanya, Almanya, Fransa ve İngiltere olarak dört AB üyesi ülkede üretilen uçak ve parçalarına odaklanmıştır. İngiliz ve Alman hükümet temsilcileri, DTÖ kararından önce yanıt vermezken, İspanya Sanayi ve Ticaret Bakanlığı konuyla ilgili yorum yapmayacağını söyledi. Fransa Maliye Bakanlığı ofisi ise DTÖ kararını yayınladığında ilginç bir gün olacağını ifade etti.
Listenin ikinci yarısı ise meyve reçellerinden yoğurt, bıçaktan el çantasına kadar AB’nin 28 üye ülkesinden herhangi birinden gelebilecek geniş bir ürün yelpazarsini kapsıyor.
Airbus aleyhindeki sübvansiyon şikayeti ile tamamen ilgili olmayan Danone, Nestle ve LVMH gibi Avrupa devleri, bunun sonucunda pahalı ticaret engelleriyle karşı karşıya kalabilirler.
Avrupa’nın en büyük işletme lobicilik organizasyonu BusinessEurope’da uluslararası ilişkiler müdürü Luisa Santos, “Farklı sektörlerde büyük bir etkisi olacak. Olumlu olmayacak,” dedi.
Diyalog ve İş Birliği
Olumlu vergi muamelesi ve DTÖ kurallarına aykırı olarak Boeing’e yardım eden federal araştırma finansmanına dayanan, dikkate değer bir şekilde benzer bir DTÖ tahkim kararının, AB’nin ABD’ye karşı birkaç ay içerisinde kendi karşı önlemlerini almasına izin vermesi beklenmektedir.
Bu, AB liderlerine, bağımsız ticaret uzmanlarına ve Avrupalı iş gruplarına, o zamandan önce müzakere edilen bir uzlaşmanın sadece iki taraf için de tercih edilmekle kalmayıp küresel ekonomik yavaşlama nedeniyle gerekli olduğunu öne sürmelerini sağlamıştır.
BusinessEurope’tan Santos, “Şu anda tarifeleri yükseltmeye başlamanın kimsenin yararına olduğunu düşünmüyorum. ABD’nin şimdi saldırı yapmasının tek nedeni, AB’ye baskı yapmak ve belki de AB’den bir şey çıkarmak,” şeklinde konuştu.
Bazı ticaret uzmanları ve AB yetkilileri, DTÖ’den Airbus’a ilişkin karardan kaynaklanan tarifelerin, son aylarda büyük ölçüde durmuş olan ikili ticaret görüşmelerinde tarımı dahil etmeye zorlayan Avrupalı müzakerecilere zorlanabileceğini söyledi.
Birçokları için tarım-gıda alanında model olarak hizmet edebilecek olumlu bir gelişme, sığır eti üzerinde iki taraf arasında yapılan bir Temmuz anlaşmasıydı.
Hogan, “AB’nin bir süredir devam eden bir sorunu çözme, diyalog ve iş birliği yoluyla çözme konusundaki istekliliğinin açık bir örneğidir,” ifadelerini kullandı.