
Suudi Arabistan devletine ait ve dünyanın en karlı şirketi olan Saudi Aramco’nun, Aralık ayında yerel borsa Tadawul’da halka açılması bekleniyor. Ancak analistler, yatırımcıların krallığın şirket üzerindeki etkisini dikkate alması gerektiğini söylüyorlar.
Raymond James’in direktörü ve enerji analisti olan Pavel Molchanov, “Aramco ile ilgili en büyük sorun, bu şirketle ilgili her şeyin Suudi kraliyet ailesi tarafından kontrol edilmesi; hissedarların görüşleri, yönetim kurulu oyları, bunların hiçbiri fark etmiyor,” ifadelerini kullandı.
Aramco, yönetişim endişeleriyle ilgili sorulara en yakın zamanda cevap vereceklerini söyledi.Dünyanın en büyük petrol şirketi olan Saudi Aramco, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, halka arzlarının yüzde 0,5’inin bireysel yatırımcılara tahsis edileceğini açıkladı. 658 sayfalık başlangıç izahnamesi Saudi Aramco ile ilgili operasyonel bilgileri ortaya çıkarttı. Ancak hisse senetleri için olası bir fiyat aralığı listelemedi veya kaç hissenin satışa sunulacağı konusunda kesin bir fikir vermedi.
Analistlerin şirkete ilişkin değerlendirmeleri geniş çapta, 1,2 trilyon ile 2,3 trilyon dolar arasında değişiyor. Taç Prensi Muhammed bin Salman, 2016 yılında bir liste fikrini ilk kez dile getirmişti. Bu sırada şirketin değerinin 2 trilyon dolar civarında olduğunu belirtmişti.
Değerleme daha düşük bir aralıkta olsa bile Aramco, Çin e-ticaret devi Alibaba’nın 2014 yılındaki büyük halka arzında elde edilen 25 milyar dolarlık değerlemeyi aşarak tarihin en büyük halka arzı olarak anılmaya başlanabilir.
Ancak Molchanov’a göre; halka arz birçok varlık yöneticisi için gerçekten ilginç olmayacak kadar küçük olabilir.Molchanov’un CNBC’ye verdiği demeçte, “Hükümet ne isterse yapar, üretimini arttırıyor, üretimini kısıtlıyor, bir coğrafyaya diğerine karşı yatırım yapıyor. Özel paydaşlarının ne görmek isteyeceklerini umursamayacaklar,” ifadelerine yer verildi.
State Street’teki kıdemli çoklu varlık stratejisti Daniel Gerard ise yatırımcıların krallığın politik etkisini göz önünde bulundurmaları gerektiğini söyledi.
“Aramco’yu alırken düşünecek çok şey var,” diyen Gerard, geçen hafta yaptığı açıklamada önemli bir meselenin, yatırım kararları üzerinde ne kadar siyasi etkisinin olacağı olduğunu dile getirmişti.
Gerard, “Suudi Arabistan hala petrol piyasalarını tek bir varlık olarak etkileyebilecek en büyük parti. Kaya petrolü olan ABD daha büyük bir üretici olsa bile karar veren tek varlık değildir,” ifadelerini kullandı.