
ABD, koronavirüsten ağır darbe alan büyük ekonomilerden birisi oldu. Hatta güncel koronavirüs rakamları ile salgının yeri merkezi haline geldi. Kısıtlamalar nedeniyle ekonomik verileri de tarihin en kötü seviyelerinde geliyor.
ABD ekonomisinde açıklanan tarihi kötü seviyelere işaret eden verileri hemen hatırlayalım:
ABD ekonomisi, 2020 yılının ilk çeyreğine ilişkin ön tahminlerde yüzde 4,8 oranında daraldı.

Bu rakam, 2008 küresel krizinden bu yana görülen en büyük düşüş oldu. Zaten ekonomik büyümenin önemli bileşenlerinden görülen tüketici harcamalarının derin bir resesyona işaret ettiği söylenmişti.
Tüketici harcamalarının göstergelerinden olan perakende satışlar, verinin izlenmeye başlandığı 1992 yılından bu yana görülen en düşük seviyeye geriledi.

Üretimlere ara verilmesiyle birlikte işsizlik sigortası başvurularında çılgın yükselişler yaşandı. 7 haftada 33 milyon işsizlik başvurusu yapılırken, özel sektördeki iş kaybı 20,2 milyon oldu.

Dün açıklanan Nisan ayı ABD tarım dışı istihdamı ise 20,5 milyon azalma ile tarihi gerileme kaydetti. İşsizlik oranı ise yüzde 14,7’ye yükseldi.

Rekor sayıda insanın işini kaybetmesine karşılık, hisse senetlerindeki yükseliş dikkat çekiyor. Ülke genelinde milyonlarca insanın işsiz kalması nedeniyle bu durumun paradoksal göründüğü ifade ediliyor.
Bu durum bazılarınca borsanın gerçeklikten ayrıldığının bir göstergesidir. Ancak bir taraf, hisse senetlerindeki toparlanma ve yükselişin açık nedenleri olduğunu düşünüyorlar.
Borsadaki yükselişin birinci nedeni, iş verilerinin geriye dönük olmasıdır. Yani rekor sayıdaki iş kaybı, Nisan ayında gerçekleşti. Mayıs itibarıyla ekonomi yeniden açılmaya başladı. Dolayısıyla bunun iyimserliği, borsadaki yükselişi durdurmuyor.
Stratejistlerin dikkat çektiği bir diğer nokta ise iş kayıplarının eğlence ve konaklama sektöründe baskın bir şekilde gerçekleşmesidir.
Hükümet ve merkez bankasının rekor teşvik önlemleri sağlamasıyla bazı işletmeler yeniden çalışmaya başladıktan sonra toparlanmanın hızlı olacağı da savunuluyor.
S&P 500, Dow Jones Sanayi Ortalaması ve Nasdaq Kompoziti, Cuma günü yükselişle kapanış yaptılar.

S&P 500, yüzde 1,69 oranında yükselişle 2929,80 puandan kapandı. 48,61 puanlık kazançla kapanış gerçekleştiren endeks, 1 yıllık getiri oranını uzun bir aradan sonra pozitif yöne çekti. 1 yıllık bazda yüzde 3,70 getiri oranına sahip.
Dow 30 ise yüzde 1,91 oranında güçlü yükselişle 24 bin 331,32 puandan haftayı tamamladı. 455,43 puanlık kazançla kapanış gerçekleştiren endeksin, 1 yıllık getiri oranı yüzde -3,93 seviyesinde bulunuyor.

Nasdaq Kompoziti ise yüzde 1,58 oranında yükselişle 9121,32 puandan kapanış gerçekleştirdi. Endeks, 141,66 puan kazançla haftayı kapatırken, 1 yıllık getiri oranı yüzde 16,53 ile en güçlü endeks konumunda. Yılbaşından bu yana getirisi de yüzde 1,66 oranında bulunuyor.

Ekonominin açılışı konusunda sağlık uzmanları bir rakam veremiyorlar. Sağlık uzmanları arasında ekonomilerin nasıl ve ne zaman yeniden açılması gerektiği konusundaki tartışma devam ediyor. Bazı eyaletler ise yeni önlemler alarak yayılmayı hafifletmiş durumda.
Florida gibi bazı eyaletler, Pazartesi günü birinci aşama yeniden açılma programını başlattılar. Kaliforniya ise bazı düşük riskli perakendecilerin Cuma gününden itibaren açılmasına izin verdi.
CNBC’ye konuşan Bleakley Advisory Group baş yatırım sorumlusu Peter Boockvar, “Piyasa yaygın duruşlar nedeniyle iş kayıplarının kendiliğinden meydana geldiğini bilir. Böylece yeniden açılma sürecine başladığımızda pazar bu insanların çoğunun önümüzdeki aylarda tekrar işe alınacağını varsayar,” ifadelerini kullandı.
Uzmanlar, iş kayıplarının yüzde 78’inin ücretsiz izinde olduğunu belirtti. Bunun teorik olarak işsizliğin geçici olduğunu gösterdiğine dikkat çekti.