
Avustralya yakında yeniden açılmaya hazırlanıyor. Ülkenin COVID-19 enfeksiyonuna karşı küresel savaşta erken kazanma ihtimali olsa da ekonomiyi yeniden kurmak ve zorlu belirsiz yeni bir dünyada Avustralyalılar için bir gelecek kazanma savaşı yeni başlıyor.
Scott Morrison Cuma günü yaptığı açıklamada ülke için yeniden açılma planlarından bahsederken Covid-19’u dikkatle takip etmek için üç aşamalı bir geri dönüşe işaret etti.
Temmuz ayında 1 milyon işsiz Avustralyalının yeniden çalışmasını isteyen Morrison, koronayla mücadelede başarılı ülkesinin üç aşamalı planının detaylarını verdi.Our 3 step roadmap to a COVIDSafe Australia with our aim to get through these steps and get Australia working again in July this year.
States and territories will set their own pace and decide the timings for each step.#covidsafe #COVID19Aus #coronavirusaustralia pic.twitter.com/qRGq8SJWZp
— Scott Morrison (@ScottMorrisonMP) May 8, 2020
Toplam 6927 vaka ve 97 ölüm sayısının rapor edildiği ülkede Morrison, ekonomi ve sosyal hayatın kademeli bir şekilde yeniden başlayacağını dile getirdi. Eyaletlerin ve bölgelerin kendi adımlarını belirleyip her adım için zamanlamaya karar vereceğini söyleyerek aşamaların adımlarını paylaştı.
Öte yandan Avustralya merkezli kamu politikası düşünce kuruluşu Grattan Enstitüsü, Nisan ayındaki bir raporunda Avustralya’nın %14 ila %26’sına tekabül eden 1,9 milyon ila 3,4 milyon insanın yıl sonuna kadar işsiz kalacağını öngördü.
Yine Nisan ortasında açıklanan veriler de Avustralya’da işsizliğin 30 yılın en yükseğine çıkabileceğinin sinyallerini vermişti.
Diğer ülkelere kıyasla virüsten çok daha az etkilenen ülkenin, aynı başarıyı ekonomide kaydedip kaydedemeyeceği ise şüpheli. The Australian Financial Review’ın haberine göre Morrison Temmuz’da 1 milyon yeni işsizin yeniden çalışmasını istiyor çünkü kayıp çıktılar ve hükümetin önüne getirilen bordrolar, ülkeye haftada 4 milyar dolara mal oluyor.
Bu krizde sağlam olan bankalar ise şu anda 160 milyar dolarlık ertelenmiş işletme ve ev kredisi taşıyor. Haziran’a kadar ekonomi yüzde 8’lik uçurum benzeri bir düşüş yaşayabilir ve işsizlik 1930’lardan beri görülmeyen yüzde 12 seviyelerine ulaşabilir.
Avustralya’nın savunması ve mücadelesinin beş aşamanın üçüncüsüne girdiği söylenirken virüsle savaşmak ve işletmelerle insanlara dorudan rahatlama sağlama aşamaları başarıyla tamamlandı.Cuma günü yapılan toplantıyla birlikte şimdi ekonomiyi güvenli bir şekilde yeniden açmanın üçüncü aşaması başlıyor. Dördüncü ve beşinci aşamalar ise haberde ekonomik güven ve momentum oluşturma ile Ekim ayında büyüme-yatırım yanlısı politikalarla ilgili bir bütçe yayınlanması olarak belirtiliyor.
Yeniden açılma 23 sektörde işe dönmeye yönelik 1300 sayfalık yönergeler tarafından yönlendirilecekken kesin olan şey yaklaşmakta olan ekonomik darbenin boyutu olarak ifade edildi. Bu noktada Singapur örneğinden bahsedildi ki ülke koronavirüsle mücadelede en başarılı ülkelerden gösterildikten sonra ikinci dalga ile sarsılmıştı.
5 Mayıs’taki son toplantısında faizi yüzde 0,25’te sabit tutan Avustralya Merkez Bankası’nın beklediği V şeklindeki toparlanmanın halkın Avustralya’nın bir eliyle hastalığı tutarken diğeriyle kapıyı açtığı yönündeki güvenine bağlı olduğu söylendi.
RBA’nın temel senaryosuna göre ilk yarıda yüzde 8’lik düşüş, yıl için yüzde 6’lık düşüş ve 2021’de yüzde 6’lık artış bekleniyordu. Ekonomiyi başlatmak kapatmaktan çok daha zor iken Avustralya’nın önündeki en zorlu engellerden biri de hükümetin uyguladığı devasa mali destekleri güvenle kaldırmak olarak belirtildi.