Geçtiğimiz Cuma günü, Türkiye’nin arabuluculuğunda, Birleşmiş Milletler, Rusya ve Ukrayna heyetleri İstanbul’da bir araya geldi ve Karadeniz’de oluşturulacak tahıl koridoru için anlaşmaya imza atmıştı.
Bu anlaşmanın ardından Rusya ordusu, Ukrayna’nın liman kenti Odesa’ya füze saldırısı düzenledi. Bu saldırı dünya liderleri tarafından tepkiyle karşılandı. Dünya liderleri, tahıl ve diğer gıda maddeleri ihracatı için bir koridoru güvence altına alan BM aracılı bir anlaşmanın ortasında Rus füze saldırısını hızla kınadı.
İstanbul’da imzalanan ve önümüzdeki birkaç hafta içinde uygulanması planlanan anlaşma, Azak Denizi ve Karadeniz boyunca uzanan Ukrayna limanlarının aylarca süren ablukasını takip ediyor.
Saldırıya Her Kesimden Tepki Var
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin danışmanı, saldırının hemen ardından Rusya’yı öngörülebilir şekilde değersiz olarak nitelendirdi.
Mykhailo Podolyak açıklamasında, “Mürekkebin kuruması için zaman olmadı, ancak iki aşağılık provokasyon var. Odesa’daki bir limana yapılan saldırı ve Rusya Savunma Bakanlığı’nın Ukrayna limanlarının nakliye için tehlikeli olduğuna dair açıklaması.” ifadelerini kullandı.
Zelenski, Ukrayna’yı ziyaret eden ABD’li milletvekilleri heyetine verdiği demeçte, “Odesa topraklarının ve limanın vurulmasından 24 saat önce bile geçmedi.” diye konuştu. Zelenski’yi ziyaret edenler arasında yer alan Temsilci Adam Smith, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in füze saldırısıyla bu anlaşmanın ruhunu ihlal ettiğini söyledi.
ABD ve BM Kınadı
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ABD’nin Rus füze saldırısını şiddetle kınadığını ve Rusya’nın dünyadaki gıda krizini derinleştirme sorumluluğunu taşıdığını söyledi. Blinken yaptığı açıklamada, saldırının BM, Türkiye ve Ukrayna’nın kritik gıdaları dünya pazarlarına ulaştırma çalışmalarını baltaladığını ifade etti.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ise limana yapılan füze saldırısını kesin bir şekilde kınadı. Guterres, anlaşmanın Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Türkiye tarafından tam olarak uygulanması gerektiğini belirtti.
Başkan Joe Biden’ın Ukrayna Büyükelçisi Bridget Brink, küresel toplumu Rusya’dan hesap sormaya çağırdı ve “Kremlin, yiyecekleri silah haline getirmeye devam ediyor. Rusya hesap vermeli.” açıklamasında bulundu.
Avrupa Birliği dış politika şefi Josep Borrell, Rusya’nın Odesa’ya füze saldırısını anlaşılmaz olarak nitelendirdi. Borrell, ”İstanbul anlaşmalarının imzalanmasından bir gün sonra hububat ihracatı için çok önemli bir hedefin vurulması, Rusya’nın uluslararası hukuka ve taahhütlere aldırış etmediğini bir kez daha açıkça gösteriyor” değerlendirmesini yaptı.
Estonya Başbakanı Kaja Kallas ise füze saldırılarına dair açıklamasında, “Rusya ile anlaşmalar hakkında bilmeniz gereken tek şey bu.” ifadelerini kullandı. Dünyanın Ukrayna’ya bu savaşta yardım etmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
