Paratic Haber: Ekonomi, Finans RSS Interactive

Emtia Vadeli İşlem Sözleşmeleri Nelerdir, Yatırımı Nasıl Yapılır?

Emtia vadeli işlem sözleşmeleri çeşitlidir. Bunlardan makarnalık buğday, Ege pamuk ve Anadolu kırmızı buğday vadeli işlemlerini anlattık.
Emtia Vadeli İşlem Sözleşmeleri Nelerdir, Yatırımı Nasıl Yapılır?
YAYINLANMA ZAMANI
SON GÜNCELLEME
Yorum

Emtialar yatırımcıların birikimlerini değerlendirmek için tercih ettikleri güvenilir araçlar arasında yer almaktadır. Özellikle borsada uzun vadede yükselişe geçen fiyatları beklemektense, yatırımcılar vadeli işlem ve opsiyon borsalarında standart büyüklükteki sözleşmeler aracılığıyla alım – satımlarını gerçekleştirir. Böylece anlık gerçekleşen düşüşlerden olumsuz yönde etkilenmeden ve paralarını güvenli bir şekilde değerlendirebilirler.

Spot piyasalarda yatırım yapmak için alım – satım yapacağınız yer hakkında detaylı bilgi birikimine ve deneyimine sahip olmanız gerekirken türev piyasalarda böyle bir durum söz konusu değildir. Önemli olan işlem gören enstrümanların özelliklerini bilerek, ilerideki fiyat seviyelerinin ne yönde gerçekleşeceğine karar verebilmektir. Bu konuda yatırım yapacağınız ürün emtia olduğu için fiyat tahminlerinde zorluk çekmezsiniz. Çünkü bu ürünleri günlük hayatta da sıklıkla tüketiyoruz. Dolayısıyla yaşanacak değişimleri de öngörebiliyoruz. Vadeli işlem sözleşmelerine konu olan emtia araçları şu an için üç tanedir. Bunlar; Anadolu Kırmızı Buğday, Makarnalık Buğday ve Ege Pamuk vadeli işlem sözleşmeleridir.

Şimdi; bu sözleşmelerin içeriğine bakarak, yatırımlar nasıl yapılır gelin hep birlikte bakalım:

Anadolu Kırmızı Buğday Vadeli İşlem Sözleşmesi

Anadolu Kırmızı Buğday Vadeli İşlem SözleşmesiDayanak varlığı ikinci sınıf baz kalitedeki Anadolu Kırmızı Buğday sözleşmeleriyle vadeli olarak birikimlerinizi değerlendirebilirsiniz. Buğday yatırımı yaparak para kazanmak adlı yazımızı okuyarak detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz. Sözleşmeye konu olan buğday cinsleri; Doğu, Haymana, Bezostaja, Gün, ikizce, Karasu, Şahin, Lancer, Odeskaya olarak Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından sınıflandırılmıştır. Piyasalarda bu ürünler işlem görmektedir. Değişiklik durumu söz konusu olduğunda standart kalitedeki miktar sözleşmeye konu olmaktadır. Bu gibi değişiklik Borsa İstanbul’un sitesinde duyurulurken, aracı kurumları tarafından da duyurulmaktadır.

Uzlaşma yolu fiziki ve nakdi teslimat şeklindedir. Sözleşmenin büyüklüğü 5 ton (5000 kg) olarak standartlaştırılmıştır. Vade süresi dolmadan alım yaptığınız sözleşmeyi günlük uzlaşma değeri üzerinden satabilirsiniz. Bu nedenle hem vade hem de günlük uzlaşma fiyatları belirlenmektedir. Bu konuda ticaret borsaları önemli bir yere sahiptir. Çünkü bu borsalarda işlem gören fiyatların aritmetik ortalaması alınarak fiyatlar belirlenir. Örneğin, Konya ve Polatlı Ticaret Borsasında sözleşmeye konu olan dayanak varlığın birinci, ikinci, dördüncü dereceye kadar baz kalitedeki fiyatları gün sonunda aldığı değerler her gün için tek tek hesaplanırken; diğer ticaret borsalarında son ve bir önceki işlem günündeki değerleri hesaba katılır. Böylelikle hepsinin ortalaması alınarak uzlaşma fiyatları oluşturulur. Bu nedenle yatırım yaparken ticaret borsalarının açıklamalarını dikkate almalısınız.

Vade süreleri Ocak, Şubat, Mayıs, Temmuz, Eylül ve Aralık’tır. Yatırımlar minimum 3 ay vadeyi kapsar. Eğer vade aylarından biri Eylül değilse, ayrıca işleme açılır. Şu an karışık gibi gözükse de aracı kurumu vasıtasıyla detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz. İşlemler Türk lirası cinsinden yapılır. Para kazanıp kazanmamanız dayanak varlığın virgülden sonraki 4 basamağın değişimine göre belirlenir. Bu rakamların genellikle sonu, 5 veya 0 rakamı ile bitmektedir. Yani minimum fiyat değişim değeri 0.0005’tir. Bu da günümüzde 2,5 Türk lirasına karşılık gelmektedir. Takas süreleri uzlaşma şekline göre değişmektedir. Fiziki teslimatta T+5 gün, diğer teslimatlarda ise T+1 gündür. Karlar işlemin ertesi günü hesaba yatırılırken, zarar aynı gün içinde hesaptan çekilir.

Alım – satım işlemleri seans saatleri içerisinde 09:10 – 17:45 aralığında gerçekleştirilir. Sözleşmenin bitiş tarihi vade ayının son iş günüdür. Resmi tatil nedeni ile piyasanın yarım gün açık olması veya kapalı olması durumunda işlem günü bir önceki gündür. Günlük uzlaşma fiyatlarında seans bitiminden önceki on dakika içinde gerçekleştirilen işlemlerin miktarı, ortalaması alınır. Eğer 10 adetten daha az işlem yapılmışsa, geriye dönük olarak on işlemin ağırlıklı hesaplaması yapılır. Tüm seans boyunca 10 taneden daha az pozisyon oluşturulmuşsa da oluşturulan pozisyonların ortalaması hesaplanır. Buna göre günlük uzlaşma fiyatı belirlenir.

Makarnalık Buğday Vadeli İşlem Sözleşmesi

Makarnalık Buğday Vadeli İşlem SözleşmesiMakarnalık buğday vadeli işlem sözleşmelerinde dayanak varlık üçünü sınıf baz kalitede olan buğdaydır. Sözleşmenin büyüklüğü Anadolu Kırmızı Buğday ile aynıdır, yani 5000 kg’dır. Uzlaşma şekli ise fiziki teslimat şeklindedir. Günlük ve vade uzlaşma fiyatı belirlenmesi için bazı prosedürlerin bilinmesi gerekir. Buna göre seans veya vade sonunda sözleşmenin alacağı değerleri doğru olarak tahmin edebilirsiniz. Bu sayede yatırımlarınızı bilinçli olarak gerçekleştirebilirsiniz.

Günlük uzlaşma fiyatı diğer emtia sözleşmelerinde olduğu gibi belirlenmektedir. Seans bitmine yakın son on dakikada yapılan işlemlerin ortalaması alınarak değerler belirlenir. Fakat işlemlerin toplamı ondan az olduğunda en son yapılan işlemden başlanarak 10 tane pozisyonun miktarı hesaplanır. Eğer bütün gün boyunca 10 tane işlem yapılmamışsa, yapılan işlemlerin ağırlıkları bulunur. Hiç işlem yapılmamışsa da bir önceki işlemin değeri günlük uzlaşma fiyatı olarak alınır.

Vade sonu uzlaşma fiyatı hesaplanırken Konya Ticaret Borsası’nda üçüncü sınıf baz kalitede olan “Makarnalık Buğdayın” gün sonu ağırlıklı ortalaması dikkate alınmaktadır. Ticaret borsası nedir ne işe yarar buradan öğrenebilirsiniz. Böylece bulunan değer, vade sonu uzlaşma fiyatı olarak belirlenmektedir. Eğer son işlem günü Konya Ticaret Borsası’nda fiyat oluşturulmamışsa, değerin belirlenmesi için şu hususlar dikkate alınır; makarnalık buğdayın üçüncü sınıf baz kalitesi için piyasaya yapılan teklifler ve taleplerin miktarı, birinci ve ikinci baz kalitedeki fiyatları, üçüncü sınıf baz kalitede olan makarnalık buğdayın vade sonundan bir önceki işlem günündeki miktar ağırlıkları hesaplanır. Böylece Uzlaşma Fiyatı Komitesi tarafından vade sonu uzlaşma fiyatı belirlenir. Fiyatlar uygun görülmediğinde diğer ticaret borsalarında da bu hesaplamalar yapılarak değer belirlenebilir.

Ocak, Şubat, Mayıs, Temmuz, Eylül ve Aralık vade aylarını temsil etmektedir. İşlemler bu aralıklarda gerçekleştirilmektedir. Takas süreleri Anadolu Kırmızı Buğday sözleşmeleri ile aynıdır. Karlar T+1, Zararlar ise T iş gününde yatırım hesabında hareketlilik görülmesine neden olur. Sözleşmenin işlem günü ve vade sonu ayın son günüdür. Fakat o günün tatil olması sebebiyle bir önceki gün işlemler otomatik olarak kapatılır. Üçüncü sınıf baz kalitedeki Makarnalık Buğday Sözleşmeleri de Türk lirası üzerinden işlem görür. Son dört basamağı halinde piyasaya kayıt (kote) olduğu için kar/zarar bu basamakların değişimine bağlıdır. Minimum fiyat adımı 0.0005’dir ve 2,5 TL’ye karşılık gelmektedir. İşlem saatleri 09:10 – 17:45 arasında kesintisiz bir şekilde yapılmaktadır.

Ege Pamuk Vadeli İşlem Sözleşmesi

Ege Pamuk Vadeli İşlem SözleşmesiVİOP’ta yüksek işlem hacmine sahip olan Ege Pamuk Vadeli İşlem sözleşmelerinin dayanak varlığı 1 baz kalitedeki pamuktur. Pamuk yatırımı yaparak para kazanmak için nelere dikkat etmeli bu yazıdan öğrenebilirsiniz. Sözleşmenin büyüklüğü 1 tondur. Uzlaşma şekli ise nakdidir. Günlük uzlaşma fiyatı diğer sözleşmelerde olduğu gibi belirlenmektedir. Yapılan on adet işlem sonucu belirlenen fiyatlar, işlemlerin bu sayının altında kalmasıyla geriye dönük olarak hesaplamalar yapılır. Yine de 10 adet işlem açılmamasıyla, bir önceki günün değeri günlük uzlaşma fiyatı olarak belirlenir.

Vade sonu uzlaşma fiyatlarında İzmir Ticaret Borsası’nın 1 baz kalitedeki pamuğun minimum iki iş günü süresine ait ağırlıklı ortalamaları hesaplanır. Böylelikle vade sonu değeri belirlenir. Fakat yeterli işlem hacmi gerçekleşmediğinde hem var olan ortalama hem de İzmir Ticaret Borsası Pamuk İşlemleri’nde faaliyet gösteren en az 12 üyenin % 1’lik fiyat aralığı alınır. Fiyat aralığında en yüksek ve düşük olan değer hesaplamadan çıkarılır. Buna göre vade sonu işlem fiyatı belirlenir.

Diğer sözleşmelerin vade tarihinden farklı olan pamuk işlemlerinde Mart, Mayıs, Temmuz, Ekim ve Aralık aylarında yatırımlar gerçekleştirilir. Takas süreleri, kar – zarar aktarımları buğday ve makarnalık işlemlerle aynıdır. Yalnız pamuk işlemlerinde diğerlerinden olduğu gibi virgülden sonraki 4 basamak değil, 3 basamağın değişimi önemlidir. Çünkü piyasada 3 basamak halinde kote edilmiştir. Minimum fiyat adımı değeri 0,005’tir ve karşılık olarak 5 TL’ye tekabül etmektedir.

Emtia Vadeli İşlem Sözleşmelerine Nasıl Yatırım Yapılır?

Emtia Vadeli İşlem Sözleşmelerine Nasıl Yatırım Yapılır?Birikimlerinizi vadeli olarak standart büyüklükteki, kalitedeki ürünler üzerinden VİOP aracılığıyla değerlendirmek istiyorsanız; yapmanız gereken yatırım hesabı açtırmaktır. Bu hesabı VİOP işlemi yaptıran banka veya aracı kurumları tarafından açtırabilirsiniz. Bu konuda SPK’nin resmi web sitesinden faydalanarak, yasal olarak faaliyette bulunan kurumların kıyaslamasını yapabilirsiniz. Buna göre de en uygun olanı tercih ederek hesabınızın kısa sürede açılmasını sağlarsınız. Böylelikle vade aralıkları içinde alım – satım işlemlerinizi yasal olarak gerçekleştirebilirsiniz. Sonucundan da beklediğiniz getirileri sağlayabilirsiniz.
Dikkat edilmesi gereken hususlar anlık işlemlere göre daha azdır. Çünkü sözleşmeler standarttır ve değerlerinde anlık değişmeler meydana gelmez. Böylelikle de ters durumla karşılaşma şansınız düşüktür. Fakat bu konuda yatırım yaptığınız ürün hakkında bilgi sahibi olmalısınız. Fiyatlarının nelere bağlı olarak yükselip düştüğünü bilmelisiniz. Böylece doğru zamanda, doğru kontratlar aracılığıyla birikimlerinizi en iyi şekillerde değerlendirebilirsiniz.

Sonuç olarak, vadeli işlemler her zaman için daha güvenilirdir. Çünkü borsanın yapısı karışıktır. Bu nedenle uzantısı olan VİOP’ta işlem yapmak hem risklerden korunma hem de önleme amaçlı olarak tercih edilir. Bu konuda yardımcı olması açısından VİOP’ta emtia kategorisi altında işlem gören ürünleri inceledik ve yatırımları nasıl yapılır hep beraber baktık. Dikkat edilmesi gereken hususlara değindik. En önemli husus ise piyasanın mantığını kavramanızdır. Bu nedenle aracı kurumlarının eğitimleri ve demo hesapları aracılığıyla kendinizi geliştirmelisiniz. Böylece başarılı yatırımcılar gibi para kazandıracak stratejiler geliştirebilir, paranızı doğru bir şekilde yönlendirebilirsiniz.

Size daha iyi hizmet verebilmek için Yasal Mevzuat çerçevesinde, veri politikalarımızda belirtilen amaçlarla sınırlı olmak üzere çerezler (cookies) kullanıyoruz. Detaylı bilgi ve izin iptali ile ilgili olarak Gizlilik Politikamızı inceleyebilirsiniz.

Ayrıntılar
Sponsorlu | 2023/4Ç Kar/Zarar %36.13/63.87%
Piyasalar yükselişte veya düşüşte olabilir.
Fiyat beklentini iki yönlü değerlendir.